________________
७३४
-
भगवतीने कलियोगे अद्धासमए जहा जीवत्थिकाए। धमस्थिकाए णं भंते ! पएसटयाए किं कडजुम्मे पुच्छा? गोयमा! कडजुम्मे नो तेओगे नो दावरजुम्मे नो कलिओगे। एवं जाव अद्धासमए। एएसि णं भंते ! धम्मत्थिकाय अधम्मस्थिकाय जाव अद्धासमयाणं दवट्टयाए० एएसि णं अप्पाबहुगं जहा बहुवत्तव्वयाए तहेव निरवसेसं।।
धम्मत्थिकाए णं भंते ! किं ओगाढे अणोगाढे गोयमा! ओगाढे नो अणोगाढे। जह ओगाढे किं संखेज्जपएसोगाढे असंखेज्जपएसोगाढे अणंतपएसोगाढे ? गोयमा! नो संखेज्जपएसोगाढे असंखेज्जपएसोगाढ नो अणंतपएसोगाढे। - जइ असंखेज्जपएसोगाढे किं कडजुम्मपएसोगाढे पुच्छा? गोयमा! कडजुम्मपएसोगाढे नो तेओगपएसोगढे नो दावरजुम्मपएसोगाढे नो कलिओगपएसोगाढे । एवं अधम्मत्थिकाए वि एवं आगासस्थिकाए वि जीवत्थिकाए पुग्गलत्थिकाए अद्धासमए एवं चैव । इमाणं भंते ! रयणप्पभा पुढवी कि ओगाढा अणोगाढा जहेव धम्मत्थिकाए एवं जाव अहे सत्तमा। सोहम्मे एवं चेव एवं जाव ईसिप्पन्भारा पुढवी ॥सू० १॥
छाया-कति खलु भदन्त ! युग्माः ममता ? गौतम ! चत्वारो युग्माः प्राप्त तद्यथा-कृतयुग्माः यावत्-कल्योजाः । तत्केनार्थेन भदन्त । एवमुच्यते-चत्वारो युग्माः प्रज्ञप्ता, कृतयुग्माः यावत्-कल्योजाः। एवं यथा-अष्टादशशते चतुर्योदेशके-तथैव यावत् तत्तेनार्थेन गौतम ! एवमुच्यते । नैरयिकाणां भदन्त ! कति युग्माः प्रज्ञप्ताः १ गौतम ! चत्वारो युग्माः प्राप्ताः । तद्यथा-कृतयुग्मा: यावत्कल्योजाः। तत्केनार्थेन भदन्त ! एवमुच्यते-नैरयिकाणां चत्वारो युग्माः प्रशाः, तद्यथा-कृतयुग्माः, अर्थस्तथैव । एवं यावद्-वायुकायिकानाम् । वन स्पतिकायिकानां भदन्त ! पृच्छा-१ गौतम ! वनस्पतिकायिकाः स्यात्-कृत युग्मा: स्यात्-त्र्योजाः, स्याद्-द्वापरयुग्माः, स्यात् कल्योजाः । तत्-केनार्थन भदन्त ! एव मुच्यते-वनस्पतिकायिकाः यावत्-कल्योजाः ? गौतम ! उपपावं