________________
1
३८४
भगवतीसुत्रे
गगा, सेसा न भणति । सेवं भंते ! सेवं भंते ! ति ॥ सू०२॥ लए एकवीसइमो उद्देसो समन्तो ॥२४-२१ ॥
चवीस
छाया - आनतदेवः खलु भदन्त ! यो भव्यो मनुष्येमृत्तुम् स खलु भदन्त । कियत्काल स्थितिकेषु उत्पद्येत ? गौतम ! जघन्येन वर्षपृथक्त्वस्थितिकेषु, उरकर्षेण पूर्वको दिस्थितिकेषु उत्पचेत । ते खलु भदन्त । जीवा एकममयेन किम् उत्पद्यन्ते एवं यथैव सहस्रारदेवानां वक्तव्यता, नवमवगाहनास्थित्यनुपन्धथि जानीयाद, शेषं तदेव, भत्रादेशेन जघन्येन द्वे भवग्रहणे उत्कर्षेण षड्भवग्रहणानि, कालादेशेन जघन्येन अष्टादशसागरोपमाणि मासपृथक्वाम्यधिकानि उत्कर्षेण सप्तपञ्चाशद सागरोपमाणि तिसृभिः पूर्वकोटिभिरभ्यधिकानि, एतावन्तं कालं यावत्कुर्यात् । एवं नवापि गमाः नवरं स्थितिमनुबंधं संवेधं च जानीयात् । एवं यावदच्युत देवः, नवरं स्थितिमनुबन्धं संवेधं च जानीयात् । माणत देवस्य स्थितिस्त्रिगुणिता पष्टिः सागरोपमाणि । आरणकम्य त्रिषष्टिः सागरो. पमाणि | अच्युतदेवस्य पपष्टिः सागरोपमाणि । यदि कलपतीवैमानिकदेवेभ्य उत्पद्यन्ते किं ग्रैवेयककल्पातीत वैमानिक देवेभ्य उत्पद्यन्ते अनुत्तरोपपातिककल्पातीसवैमानिकदेवेभ्य उत्पद्यन्ते १ गौतम | ग्रैवेयककल्पाठीत वैमानिकदेवेभ्योऽवि उत्पद्यन्ते अनुत्तरोपपातिककल्पाती कवैमानिकदेवेभ्योऽपि उत्पव्यन्ते । यदि ग्रैवेयककल्पातीत मानिकदेवेभ्य उत्पद्यन्ते किमवस्तनाधस्तन 'ग्रैवेय फकल्पातीतवैमानिक देवेभ्य उत्पद्यन्ते या उपस्तिनोपरितनयै वे यक कल्पातीतवैमानिकदेवेभ्य उत्प द्यन्ते ? गौतम ! अवस्तनाथ स्तन ग्रैवेयककल्पातीत वैमानिकदेवेभ्योऽप्युत्पद्यन्ते यावदुपरितनोपरितनग्रैवेयककल्पाती वैमानिकदेवेभ्योऽपि उत्पद्यन्ते ग्रैवेयक देवः खलु भदन्त ! यो भन्पो मनुष्ये पूत्पत्तुम् स खलु भदन्त ! कियत्कालस्थितिकेपूप घेत ' गौतम ! जघन्येन वर्षपृथक्त्वस्थितिकेषु उत्कर्षेण पूर्व कोट्याऽयुकेषु उत्पद्येत अवशेषं यथा आनतदेवस्य वक्तव्यता, नवरम् अवगाहना गौम ! एकं भवधारणीयं शरीरं सा जघन्येन अंगुलस्यासंख्येयभागम् उत्कर्षेण द्वे रत्नी | संस्थानमेकं भवधारणीयं शरीरं तत् समचतुरस्रसंस्थितं प्रज्ञप्तम् । पञ्चसमुद्घाताः प्रज्ञप्ताः, तद्यथा-वेदनासमुदघातो यावत वैनससमुद्घातः, नैव खलु वैक्रियतैज मुद्दाताभ्याम् समवघ्नन् वा समबध्नन्वि वा समवहनिष्यन्ति वा । स्थितिरनुचन्धी जघन्येन द्वात्रिंशतिसागरोपमाणि, उत्कर्षेण एकत्रिंशत् सागरोपमाणि, शेषं तदेव । कालादेशेन जघन्येन द्वाविंशतिसगरोपमाणि वर्षपृयक्त्वाभ्यधिकानि उत्कर्षेण त्रिनवतिः सागरोपमाणि तिसृभिः पूर्व कोटिभिरभ्यधिकानि, एतावन्तं कालं यावत् कुर्यात् । एवं शेषेष्वपि भष्टगमकेषु, नवरं स्थिति संवेधं च