________________
भगवतीने केपु संज्ञि पञ्चेन्द्रियतिर्यग्योनिकेषु उत्पधेत इति उत्पादविषयका प्रश्नः । भगवानाह-'गोयमा' इत्यादि। 'गोयमा' हे गीतम! 'जहन्नेणं अंतोमुहुराष्टिहए' जघन्येन अन्नमुहर्तस्थितिकेषु उत्पधेत 'उकोसे गं तिपलि भोवमटिइएसु उत्रवज्जे. ज्जा' उस्कर्पण त्रिपल्योपमस्थितिके पु पञ्चेन्द्रियतिर्यग्योनिकेषु उत्येव । तेणं भते' जीवा एगसमएणं केवया उवाज्जति' ते खलु भदन्त ! जीवा एकसमयेन कियन्त उत्पद्यन्ते ? भागवानाह-'असेसं नहा एयस्स चेव सन्निस्स रयणप्पमाए उववज्जमाणस्स पढमगमए' अवशेष परिमाणादिकं यथा एतस्यैव संझिनः सनि. पञ्चेन्द्रियतिर्यग्योनिकस्येत्येत्यर्थः, रत्नप्रभायामुत्पद्यमानस्य प्रथमगमके रत्न. प्रमायामुपद्यमानस्प संक्षिपञ्चेन्द्रियतियग्योनिकस्य यथा परिमाणादिकं कथितम् स्थिति वाले पञ्चेन्द्रियतिर्यञ्चो में उत्पन्न होता है ? इसके उत्तर में प्रभु गौतम से कहते हैं-'गोयमा' हे गौतम! 'जहन्नेणं अंतोमुहत्तट्टिएसु, उकोसेणं तिपलिभोवमहिहएतु उववज्जेज्जा यह जघन्य से एक अन्त. मुंहतं की स्थिति वाले पञ्चेन्द्रिय तिर्यञ्चों में और उत्कृष्ट से तीन पल्यो. पम की स्थितिवाले पञ्चेन्द्रियतियञ्चों में उत्पन्न होता है। ___अब गौतम परिमाण द्वार को आश्रित करके इनके विषय में प्रभु से ऐसा पूछते हैं-'तेणं भंते ! जीवा एगसमएणं केवड्या उववज्जति' हे भदन्त वे जीव एक समय में कितने उत्पन्न होते हैं ? इसके उत्तर में प्रभु कहते हैं-'अवलेसं जहा एयस्स चेव सन्निस्त रयणप्पभाए उवव. ज्जमाणस्ल पढमगमए' हे गौतम! संज्ञी पश्चेन्द्रियतिर्यग्योनिक में उत्पद्यमान रश्नप्रभा के प्रथम गममें जिस प्रकार से परिमाण आदि द्वार તિર્થ માં ઉત્પન્ન થાય છે? આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં પ્રભુ ગૌતમ સ્વામીને કહે छ -'गोयमा 3 गीभ ! 'जहन्नेणं अतोमुत्तद्विएसु उकोसेणं ति पलिओवम ट्रिइएसु उववज्जेज्जा' ते धन्यथी मे मत इतनी स्थितिवाद संज्ञी પંચેન્દ્રિય તિર્યચનિકેશમાં અને ઉત્કૃષ્ટથી ત્રણ પોપમની સ્થિતિવાળા સંજ્ઞી પંચેન્દ્રિય તિયામાં ઉત્પન્ન થાય છે. ' હવે ગૌતમસ્વામી પરિમાણ દ્વારના સંબંધમાં પ્રભુને એવું પૂછે છે કે -'ते ण भंते ! जीवा एगसमएणं केवड्या उववज्जति' है सन् ! त ! એક સમયમાં કેટલા ઉત્પન્ન થાય છે? આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં પ્રભુ કહે છે કે -अवसेस जहा एयस्स चेव सन्निस्स रयणप्पभाए उबवज्जमाणस पढमगमए' હે ગૌતમ! રત્નપ્રભા પૃથ્વીમાં ઉત્પન્ન થનારા સંજ્ઞી પંચેન્દ્રિય તિર્યચનિ. - કના સંબંધમાં જે પ્રમાણે પરિમાણ વિગેરે દ્વારે કહ્યા છે, એજ પ્રમાણે