________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श०२४ उ.१२ २०६ नागकुमारेभ्यः समुत्पातादिनि० १४६
छाया-नागकुमारः खल्लु भदन्त ! यो भव्यः पृथिवीकायि के पूत्पत्तुम् । स कियत्काल स्थिति के पूलमधेत एषैत्र वक्तव्यता यावद्भवादेश इति । नवर स्थिति जघन्येन दशवर्षसहस्राणि उत्कर्षेण देशोने द्वे एल्योपये एवमनुबन्धोऽपि । कालादेशेन जघन्येन दशवर्षसहस्राणि अन्तर्मुहूर्ताभ्यधिकागि उत्कर्षेण देशोने द्वे पल्योपमे द्वाविंशत्या वर्षसहस्त्रैरभ्यधिके, एवं नवापि गमका अमुरकुमारगमसदृशाः, नवरं स्थिति कालादेशं च जानीयात् एवं यावत् स्तनितकुमाराणाम् १०। यदि वानव्य न्तरेभ्य उत्पचन्ते किं पिशाचवानव्यन्तरेभ्य उत्पद्यन्ते यावत् गन्धर्ववान यन्तर देवेभ्य उत्पद्यन्ते ? गौतम ! पिशाचवानव्यन्तरेभ्य उत्पद्यन्ते यावद् गन्धर्ववानव्यन्तरेभ्योऽपि उत्पधन्ते । वानव्यन्तरदेव खल्लु महन्त ! यो भव्यः पृथिवीकायि. केपूत्पत्तुस्, स खलु कियत्कालस्थिति के पूरपद्येत एतेषामपि असुरकुमारगमकसदृशाः नव गमका भणितव्याः। नवरं स्थिति कालादेशं च जानीयात् ४ स्थितिजघन्येन दशवर्ष सहस्राणि उत्कर्षण पल्योपमम्-शेष तथैव ९ । यदि ज्यो. तिकदेवेभ्य उत्पधन्ते किं चन्द्रविमानज्योतिष्कदेवेभ्य उत्पद्यन्ने यावत् वारा. विमानज्योतिष्कदेवेभ्य उत्पद्यन्ते ? गौतम । चन्द्रविमानज्योतिष्कदेवेभ्य उत्पद्यन्ते यावत् ताराविमानज्योतिष्कदेवेभ्योऽपि उत्पद्यन्ते । ज्योति कदेवाः खलु भदन्त ! यो भव्यः पृथिवीकायिके पूत्पत्तुम् स खलु कियत्कालस्थितिकेपुत्पत, लब्धिय॑था असुरकुमाराणाम् नवरमेका तेजोलेश्या घज्ञप्ता, श्रीणि ज्ञानानि त्रीणि अज्ञानानि नियमतः, स्थितिर्जघन्येन अष्ट भागपल्पोपमम् उत्कर्षेण पल्योपमं वर्ष शतसहस्राम्यधिकम् । एवमनुवन्धोऽपि । कालादेशेन जघन्येन अष्ट भागपल्योपनमन्तर्मुहर्ताभ्यधिकम् उत्कर्षेण पल्योपमं' वर्षशतसहस्रेण द्वाविंशत्या वर्ष सहस्ररभ्यधिकम् एतावन्तं याबस्कुर्याद १। एवं शेपा अपि अष्टगमका भणितव्याः। नवरं स्थिति कालादेशं च जानीयात् । यदि वैमानिकदेवेभ्य उत्पद्यन्ते कि कल्पोपपनकवैमानिकदेवेश्य उत्पद्यन्ते कल्पातीतवैमानिकदेवेभ्य उत्पद्यन्ते ? गौतम ! कल्पोपपनकवैमानिकदेवेभ्य उम्पद्यन्ते नो कल्पातीतवैमानिकदेवेभ्य उत्पद्यन्ते। यदि करपोपपत्रावैमानिक देवेभ्य उत्पद्यन्ते ? किं सौधर्मकल्पोपनकवैमानिकदेवेभ्य उत्पद्यन्ते यावदच्युत कल्पोपपन्नकवैमानिकदेवेभ्य उत्पद्यन्ते ? गौतम ! सौधर्मकल्पोपपन्नक वैमानिकदेवेभ्य उत्पद्यन्ते ईशानकल्पोपपन्नकदेवेभ्य उत्पधन्ते' नो सनत्कुमारदेवेभ्य उत्पधन्ते यावत् नो अच्युतकल्पोपपन्नकवैमानिकदेवेभ्य उत्पद्यन्ते । सौधर्मदेवः खलु भदन्त ! यो भव्यः पृथिवीकायिके पूत्पत्तुम् स खल्ल भदन्त ! कियकालस्थितिके पूत्पधेत, एवं यथा ज्योतिष्कस्य गमका । नवरं स्थितिनुरवन्धश्च
अ० १९