________________
५६८
भगवती सूत्रे त्योपयन्ते इति प्रश्नः । भगवानाह - 'गोयमा' इत्यादि, 'गोयमा' हे गौतम ! 'सन्निमणुस्से हिंतो उदवज्जंति, णो असन्निमणुस्सेहिंतो उत्रवज्जंति' संज्ञिमनुष्येभ्य आगत्योत्पद्यन्ते नो- न तु असंज्ञिमनुष्येभ्य आगत्य असुरकुमारेषु उत्पद्यन्ते इति । 'नइ सन्निमणु सेर्दितो उववज्जति' यदि संज्ञिमनुष्येभ्व उत्पद्यन्ते तदा - 'किं संखेज्जवासाउय सन्निमणुस्से हिंतो उववज्जंति' किं संख्येयवर्षायुष्कसंज्ञिमनुष्ये-भ्य उत्पद्यन्ते अथवा -'असंखेज्जवासाउयसन्नि मणुस्सेहिंतो उनवज्जंति' असंख्येयवर्षायुष्यसंज्ञिमनुष्येभ्य उत्पद्यन्ते इति प्रश्नः । ( भगवानाह - 'गोयमा' इत्यादि, 'गोमा' हे गौतम ! 'संखेज्जवासाउयसन्निमणुस्सेहिंतो उनवज्जंति' संख्येयवर्षायुष्कसंज्ञिमनुष्येभ्य उत्पद्यन्ते तथा - 'असंखेज्नवासाउयसन्निमणुस्सेर्हितो उज्जत' असंख्येयवर्षायुष्कसंज्ञिमनुष्येभ्योऽपि उत्पद्यन्ते इति । गौतमः पृच्छवि 'असंखेज्नवासाउयसन्निमणुस्से णं भंते !' असंख्येयवर्षायुष्कसंज्ञिमनुष्यः खल्ल कहते हैं- हे गौतम | वे संज्ञी मनुष्यों में से उत्पन्न होते हैं असंज्ञी मनुष्यों में से उत्पन्न नहीं होते हैं । अब गौतम प्रभु से पुनः ऐसा प्रश्न करते हैं कि यदि वे संज्ञी मनुष्यों में से उत्पन्न होते हैं तो क्या संख्यात वर्ष की आयुवाले संज्ञी मनुष्यों में से उत्पन्न होते हैं या असंख्यात वर्ष की आयुवाले संज्ञी मनुष्यों में से वे उत्पन्न होते हैं ? उत्तर में प्रभु कहते हैं - हे गौतम । वे संख्यान वर्ष की आयुवाले संज्ञी मनुष्यों में से भी उसन्न होते हैं और असंख्यात वर्ष की आयुवाले संज्ञी मनुष्यों में से भी उत्पन्न होते हैं । अब पुनः गौतमने प्रभु से ऐसा पूछा है कि हे भदन्त ! जो असंख्यात वर्ष की आयुबाला संज्ञी मनुष्य असुर
માંથી ઉત્પન્ન થાય છે ? આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં પ્રભુ કહે છે કે-હે ગૌતમ ! તેઓ સજ્ઞી મનુષ્યમાંથી ઉત્પન્ન થાય છે. અસંજ્ઞી મનુષ્યમાંથી ઉત્પન્ન થતા નથી હવે ગૌતમ સ્વામી પ્રભુને એવું કહે છે કેજો તે સંજ્ઞી મનુષ્યામાંથી ઉત્પન્ન થાય છે, તે શું તે સખ્યાત વર્ષની આયુષ્યવાળા સન્ની મનુષ્યામાંથી ઉત્પન્ન થાય છે કે અસ ખ્યાત વની આયુષ્યવાળા સૌ અનુષ્યામાંથી ઉત્પન્ન થાય છે? આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં પ્રભુ કહે છે કે-હે ગૌતમ ! તેઓ સખ્યાત વર્ષની આયુષ્યવાળા સન્ની મનુષ્યેામાંથી પણ ઉત્પન્ન થાય છે અને અસખ્યાત વર્ષની આયુષ્યવળા સંજ્ઞી મનુષ્યેામાંથી આવીને પશુ ઉત્પન્ન થાય છે.
હવે ગૌતમસ્ત્રામી પ્રભુને એવું પૂછે છે કે—હે ભગવન્ સ`ખ્યાન વર્ષ ની આયુષ્યવાળા જે સજ્ઞી મનુષ્ય અસુરકુમાશમાં ઉત્પન્ન થવાને ચેષ્ટ છે, તે