________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श०२४ उ०१ सू.१ नैरयिकाणामुत्पादादिकद्वारनि० ३४५ वि उववज्जंति। जइ जल चरथलचरखहचहितो उववज्जंति किं पज्जत्तएहितो उववज्जति अरजसएहितो उववज्जति ? गोयमा! पजत्तएहितो उववज्जतिनो अपज्जत्तएहितोउअवज्जति पज्जत्ताअसन्निपंचिंदियतिरिक्खजोणिए पं भंते! जे भविए नेरइएसु उववजित्तए से णं भंते! कइसु पुढवीसु उववज्जेजा ? गोयमा ! एगाए रयणप्पभाए पुढवीए उववज्जेजा। पज्जत्त असन्निपंचिंदियतिरिक्खजोणिए णं भंते ! जे भविए रयणप्पभाए पुढवीए नेरइएसु उववज्जित्तए से णं भंते ! केवइकालट्रिइएसु उववज्जेज्जा ? गोयमा! जहन्नेणं दसवाससहस्सट्रिइएसु उक्कोलेणं पलिओवमस्स असंखेज्जइभागद्वितिएसु उववज्जेज्जा?' ॥सू. १॥ ___ छाया-राजगृहे यावद् एवमवादीत् नैरयिकाः खलु भदन्त ! केभ्य उत्पधन्ते कि नरयिकेभ्य उत्पद्यन्ते तिर्यग्योनिकेभ्य उत्पद्यन्ते मनुष्येभ्य उत्पधन्ते देवेभ्य उत्पधन्ते ? गौतम! नो नैरपिकेभ्य उत्पद्यन्ते तिर्यग्योनिकेभ्योऽपि उत्पयन्ते मनुष्येभ्योऽपि उत्पद्यन्त नो देवेभ्ध उत्पधन्ते । यदि तिर्यग्योनिकेभ्य उत्पधन्ते किमेकेन्द्रियतिर्यग्योनिकेभ्य उत्पद्यन्ते, द्वीन्द्रियतिर्यग्योनिकेभ्य उत्पधन्ते श्रीन्द्रियतिर्यग्योनिकेम्य उत्पद्यन्ते चतुरिन्द्रियतिर्यग्योनिकेभ्ध उत्पद्यन्ते पञ्चेन्द्रियतियायोनिकेभ्य उत्पद्यन्ते ? गौतम ! नो एकेन्द्रियतिर्यग्योनिकेभ्य उत्पयन्ते नो द्वीन्द्रियतिर्यग्योनिकेभ्य उत्पद्यन्ते नो त्रीन्द्रियतिर्यग्योनिकेभ्य उत्पद्यन्ते नो चतुरिन्द्रियतिर्यग्योनिकेभ्य उत्पद्यन्ते पञ्चेन्द्रियतिर्यग्योनिकेश्य उत्पधन्ते । यदि पञ्चेन्द्रियतिर्यग्योनिकेभ्य उत्पद्यन्ते किं संक्षिपञ्चेन्द्रियतिर्यग्योनिकेभ्य उत्पधन्ते असंज्ञिपश्चेन्द्रियतियग्योनिकेम्प उम्पद्यन्ते ? गौतम ! संक्षिपञ्चेन्द्रियविर्यग्योनिके उत्पधन्ते असंज्ञि पश्चेन्द्रियतिश्योनिकेभ्योऽपि उत्पद्यन्ते। यदि असंक्षिपञ्चेन्द्रियनिग्योनिकेभ्य उत्पद्यन्ते किंजल दरेभ्य उत्पद्यन्ते स्थलचरेभ्य उत्पद्यन्ते 'खे बरेभ्य उत्पद्यन्ते ? गौतम ! जलवरेभ्य उत्पद्यन्ते-स्थलचरेभ्य उत्पधन्ते खेचरेभ्योऽपि उत्पद्यन्ते । यदि जलचरस्थलचरखेचरेभ्य उत्पद्यन्ते कि पर्याप्तकेभ्य उत्पद्यन्ते अपर्याप्तकेय उत्पद्यन्ते ? गौतम ? पर्याप्तकेभ्य उत्पद्यन्ते