Page Text
________________
भगवतीसरे पक्रमै रुत्पत्तिमभिधाय एभिरेव उद्वर्तनामभिधातुकाम आह-'नेरइया ' इत्यादि, 'नेरइया णं भंते !' नैरयिकाः खलु भदन्त ! 'कि आओदक्कमेण उववहति' किमात्मोपक्रमेणं आत्मना स्वयमेव उपक्रमणं तेन आत्मोपक्रमेण उद्वर्तन्वेनिःसंरन्ति अथवा 'परोक्क्कमेणं उववति' परोपक्रमेण अन्यकृतमरणेन उद्वर्तन्ते नरकान्निस्सरन्ति अथवा 'निरुवक्कमेणं उपवईति' निरुपक्रमेण उद्वर्तन्ते-निःसरन्ति किम् ? इति प्रश्नः । भगवानाह-'गोयमा' इत्यादि । 'गोयमा' हे गौतम ! 'नो आओवक्कमेणं उबवति' नो आत्मोपक्रमेण उद्वतन्ते आत्मना रवयमेव नोद्वर्तन्तेन निःसरन्ति नारका इति, तथा-'नो परोक्कमेणं उबवति' नो परोपक्रमेणोदतन्ते-परोपक्रमेणापि नोद्वर्तन्ते-न निःसरन्ति नारका जीवाः किन्तु 'निरुवक्कमेणं उववति' निरुपक्रमेण उद्वर्तन्ते उपक्रमणमन्तरेणव नारकाणामुद्वर्तनासंभवाद इत्युत्तरम् नारकाणामुद्वर्तनम् न स्वेन परेण वा किन्तु निरुपक्रमेणैवेति भावः । उत्पन्न होते हैं। अघ गौतम इन्हीं आत्मोपक्रम आदि द्वारा उद्वत्तेना के लम्बन्ध में इस प्रकार से पूछते हैं-'नेरइया णं भंते!' हे भदन्त । नैरयिक जीव क्या आत्मोपक्रम ले नरक से निकलते है ? अथवा परोपक्रम ले नरक से निकलते हैं ? अथवा नि:पक्रम से नरक से निकलते हैं ? इसके उत्तर में प्रयु भौतल से ऐसा कहते हैं कि 'गोयमा' हे गौतम! 'नो आओवकमेणं उववति' नारक नरक से आलोपकाम खे-अपने आप से नहीं निकालते हैं 'नो परोवझमेणं उपपति' न परोपक्रम से निकलते हैं, किन्तु 'निरुवकलेणं उधवति' निरुपक्रम से-उपकरण के दिन ही नरक से निप्पलले हैं क्योंकि उपक्रम के पिता ही नारकों की उतना होती है तात्पर्य करने का यही है कि नारकों का उद्वर्तन न स्वयं ले होता है न पर से होता है किन्तु
હવે ગૌતમસ્વામી એજ આપક્રમ વિગેરેથી ઉદ્વર્તનાના સંબંધમાં मा प्रभारी प्रभुने पूछे छ-'नेरइया णं भवे !' . समन् नारीय यो આપક્રમથી નરકમાંથી નીકળે છે? અથવા પરોપકમથી નરકી નીકળે છે? અથવા નિરૂપકમથી નરકમાંથી નીકળે છે ? આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં પ્રભુ કહે છે है-'गोयमा गौतम ! 'नो आओवक्कमेणं उववटुंति' ना२ मामाभथी चातानी भेणे न२४थी नीता नथी. 'नो परोक्क्कमेणं उववटुंति' तमा ५२२५भयो ५ न२४थी नीता नथी. ५२' 'निरूवक्कमेणं उववर्टेति' नि३પક્રેમથી-ઉર્યક્રમનું વિતાજ નરકથી નીકળે છે. કેમકે ઉપક્રમ વિનાજ નારકની ઉદ્વર્તન થાય છે. કહેવાનું તાત્પર્ય એ છે કે-નારકોનું ઉદ્વર્તન સ્વયં પિતાની મેળે જ થઈ શકતું નથી. તેમ પરથી પણ થતું નથી. પરંતુ નિરૂપક્રમથી જ
| SR No. | 009324 |
| Book Title | Bhagwati Sutra Part 14 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1970 |
| Total Pages | 683 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_bhagwati |
| File Size | 42 MB |