________________
प्रमेयवन्द्रिका टीका श०२० ३.५ ३०९ अनन्तप्रदेशिके समायस्पर्शगतभङ्ग नि० ९३१ स्निग्ध देशाः क्षाः २, देशः कर्कशो देशी मृदुको देवाः गुरुकाः देशो को देशाः शीताः देशा उष्णाः देशाः स्निग्धाः देशो रूक्षः ३, देशः कर्कशो देशो मृदुको देशी गुरुको देशी लघुको देशाः शीताः देगा उष्णाः देशाः स्निग्धाः देशाः रूक्षाः ४ । तदेवं बहुत्वविशिष्टगुरुकघटितेऽपि पोडश भगा भवन्तीति । कर्कशादिपदेन एकवचनान्तेन गुरुरुपदेन च बहुवचनान्तेन एते चत्वारः, तथा गुरुष्णाभ्यां वहुवचनान्वाभ्यां चत्वारो भङ्गा अभवन् एवं गुरुशीताभ्यामपि उष्णाः, देशः स्निग्वो, देशाः रूक्षाः २, तृतीय भंग इसका इस प्रकार से है - 'देशः कर्कशः, देशो मृदुकः, देशी गुरुकः, देशो लघुकः, देशः शीताः, देशा उष्णाः, देशाः स्निग्याः, देशः खक्षः ३, चतुर्थ भंग इसका इस प्रकार से है - 'देशः कर्कश, देशी दुरुः, देशी गुरुकः देशो लघु, देशाः शीताः, देशा उष्णाः, देशाः स्निग्धाः देशाः रुक्षाः ४ ' इन भंग रचना का अर्थ स्पष्ट है, इस प्रकार के थे १६ भंग बहुवचनविशिष्ट गुरुपद के योग से हुए हैं, इनकी विगत इस प्रकार से हैप्रथमचतुष्क के ४ भंग एकवचनान्त कर्कशादिपद को लेकर और यहु
W
देशाः शीताः देशा उष्णाः देशः स्निग्धः देशाः रुक्षाः २' पोताना भेशभां કર્કશ એકદેશમાં મૃત્યુ એકદેશમાં ગુરૂ એકદેશમાં લઘુ અનેક દેશેામાં શીત અનેક દેશેામાં ઉષ્ણુ એકદેશમાં સ્નિગ્ધ અને અનેક દેશેામાં રૂક્ષ સ્પર્શીવાળા डाय छे, २ अथवा ते ' देशः कर्कशः देशो मृदुकः देशी गुरुकः देशो रघुकः देशाः शीताः देशा उष्णाः देशाः स्निग्धाः देशो रुक्षः३' पोतान. अम्हेशभां કાશ એકદેશમાં મૃદુ એકદેશમાં ગુરૂ એકદેશમાં લઘુ અનેક દેશેામાં શીત અનેક દેશેામાં ઉષ્ણુ અનેક દેશામાં સ્નિગ્ધ અને એકદેશમાં રૂક્ષ સ્પર્શીવાળા होय छे, या त्रीले लौंग छे. अथवा ते ' देशः कर्कशः देशो मृदुकः देशो गुरुकः देशा लघुकः देशाः शीताः देशा उष्णाः देशाः स्निग्धाः देशाः रुक्षाः" પેાતાના એકદેશમાં કર્કશ એકદેશમા મૃદુ એકદેશમાં ગુરૂ એકદેશમા લઘુ અનેક દેશેામાં શીત અનેક દેશેામાં ઉષ્ણુ અનેક દેશામાં સ્નિગ્ધ અને અનેક દેશામાં રૂક્ષ સ્પર્શીવાળા ડાય છે. આ રાથેા ભંગ છે. ૪ આ રીતના આ સેળ ભંગો ખહુવચનથી યુક્ત ગુરૂ પદના ચેાગથી થયા છે. તેની વિગત આ પ્રમાણે છે.-પહેલો ગ્રતુગીના ૪ ચાર ભંગો કર્કશ વિગેરે પ્રદેશના એક પણાથી અને ગુરૂપદના બહુવચનના પ્રયાગથી થયેલ છે. ૧ ગુરૂ અને ઉષ્ણુ ૧૪માં બહુવચનના પ્રયાગ કરીને બીજી ચર્તુભ'ગ'ના ૪ ચાર ભંગા થયા છે, ર્ ગુરૂ અને શીતપદમાં બહુવચનના પ્રયોગ કરીને ત્રીજી ચતુગના ૪