Page Text
________________
Rod
भगवती सूत्रे
पोडश भङ्गाः, एवं कर्कशे बहुत्वं निवेश्य तृतीत षोडश भङ्गाः, सर्वत्र बहुत्वं निवेश्य चतुर्थ पोडश भङ्गाः, सर्व संकलनया रूक्ष मुख्यतायां चतुःषष्टिर्मङ्गाः पर्यवस्यन्तीति । एवं सत्तफा से पंवारता भंगवा भवंति एवम् उपर्युक्तदर्शित प्रकारेग सप्तस्पर्शे द्वादशोत्तरपञ्च रात मङ्गा भवन्ति, कर्कशाख्यं पदमाद्यं पदं स्कन्धव्यापकत्वा द्विपक्षरहितं शेपाणि युर्वादीनि षट् स्कन्धदेशाश्रितत्वात् सविपक्षाणीत्येवं सप्तस्पर्शाः तेषां च गुर्वादीनामेकत्वानेकत्वाभ्यां चतुःषष्टिबहुवचन करके द्वितीय १६ भंग होते हैं, कर्कशपद में बहुवचन करके तृतीय १६ भंग होते हैं और सर्वत्र बहुवचन करके चौथे १६ भंग होते हैं इस प्रकार से रूक्ष की मुख्यता वाले इस कथन में ये ६४ भंग हो जाते हैं । ' एवं सत्तफा से पंचवारसुत्तरा भंगलया भवति' इस प्रकार सातस्पर्श में ५१२ भंग होते हैं तात्पर्य इस कथन का इस प्रकार से है - सबसे प्रथम पद सान स्पर्शो में कर्कशस्पर्श पद है और यह पद स्कन्ध में व्यापक होने से विपक्ष से रहित है तथा शेष जो गुरु आदि पपद हैं वे स्कन्ध देशाश्रित हैं, इसलिये वे विपक्षसहित हैं । कर्कशपद विपक्षरहित है इसका सारांश ऐसा है कि वह अपने पूर्ण स्कन्ध में व्यापक रहता है - इसलिये वहां स्पर्श जो कर्कश का विपक्ष है नहीं रहता है परन्तु जो गुरु आदि षट्पद हैं वे पूर्ण स्कन्ध में नहीं रहते हैं किन्तु उसके एक अनेक देशों में रहते हैं इसलिये अपने अपने
વચનના પ્રત્યેાગ કરવાથી તેના પણ ૧૬ ભગા થાય છે. ૨ ક શ સ્પર્શમાં મહુવચનની ચેાજના કરવાથી ૧૬ સેળ ભગા થાય છે. તેમજ બધા જ પદોમાં મહુવચનની ચેાજના કરવાથી ચાથા ૧૬ સેાળ ભ`ગો થાય છે. આ રીતે ક્ષ સ્પશની પ્રધાનતાવાળા આ કથનમાં ૬૪ ચાસઠ સગા થાય છે, તે યુક્તિपूर: समछ सेवा 'एव' सत्तफासे पंच वारसुत्तरा भंगलया भवति' मा रीते સાત ૫માં ૫૧૨ પાંચસેા ખાર ભંગા થાય છે આ કથનનું તાપય એ છે કે–સૌથી પહેલાંના સાત પદેશમાં કર્કશ સ્પશ પદ પહેલું છે.—અને આ પદ્મ સ્કંધમાં વ્યાપક હાવાથી પ્રતિપક્ષ વગરનું છે. અને માકીના જે ગુરૂ વિગેરે છ પદો છે. તે સ્કંધના દેશાશ્રિત છે તેથી તે વિપક્ષવાળા છે. કકશ પદ્મ વિપક્ષ વગરનું છે. તેમ કહેવાના હેતુ એ છે કે તે પેાતાના પૂર્ણ સ્કંધમાં વ્યાપક રહે છે તેથી કર્કશના પ્રતિપક્ષિ જે મૃદુ સ્પર્શે છે તે રહી શકતે નથી. પરંતુ જે શુરૂ વિગેરે છ પદો છે, તે પૂર્ણ સ્કંધમાં રહેતા નથી પણ તેના એક અથવા અનેક દેશેામાં રહે છે. તેથી પાતપેાતાના વિપક્ષથી
| SR No. | 009323 |
| Book Title | Bhagwati Sutra Part 13 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1969 |
| Total Pages | 984 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_bhagwati |
| File Size | 63 MB |