Page Text
________________
५५४ - .
भगवतीस्त्रे संयोगकरणेन दशैव भङ्गा संभवन्ति अतो दशैवमङ्गाः प्रदर्शिता इति । यदा द्विप्रदेशिकस्कन्धे यदा द्वयोः प्रदेशयोरेकवर्णवत्तया परिणामस्तदा तस्य कृष्णादि पञ्च. धर्णरूपाः पञ्चविकल्पा भवन्ति । यदा तु द्वयोः प्रदेशयोभिन्न पर्णव या परिणामो भवति तदा तस्य द्विकसंयोगिनो दशविकल्पा उपरोक्ताः कृष्णादि विशेष्यविशेषणका भवन्तीति । अथ वर्णविषयकङ्गान् दर्शविस्था गन्धमहान् दर्शयितुमाहसंयुक्त करने से १० हो भा होते हैं इसलिये यहाँ १० वी भंग दिक संयोगी प्रकट किये गये हैं। जब छिमदेशी स्कन्ध में दो प्रदेशों का एकवर्ण रूप ले परिणाम होता है तप उसके कृष्णादि पंच वाले पांच विकल्परूप असंयोगी ५ भंग होते हैं और जप दो प्रदेशों का विभिन्न वर्णादि रूप से उसमें परिणाम होता है तब उस्के हिक संयो. गी उपरोक्त १० विकल्प हो जाते हैं। इनमें प्रथम चार विकल्पों में कृष्ण वर्ण को मुख्य करके शेष ४ बंगों को गोग किया गया है तथा तीन भंगों में नील वर्ण को मुख्य करके शेप ३ वर्णों को गौण किया गया है तथा दो भंगो में लाल वर्ण को मुख्य क के दो वर्गों को गौण किया गया है और अन्तिम भंग में पीतवर्ण को मुख्य करके श्वेतवर्ण को गौण बनाया गयाहै यही बात 'कृष्णादि विशेष्य विदोषणका' इस पद द्वारा प्रकट की गई है, इस प्रकार से वर्ण विषयक भनों को दिखाकर अब सूत्रकार गन्ध विषयक अंगों को दिखाने के लिये उपक्रम करते ભો દ્વિસંગી' બતાવ્યા છે. જયારે બે પ્રદેશી સ્કંધમાં બે પ્રદેશનું એક વર્ણપથી પરિણમન-ફેરફાર થાય છે, ત્યારે તેના કૃષ્ણ વિગેરે પાંચ વર્ષ પણ વાળા પાંચ વિક–સંગે અસગી પાંચ અંગો બને છે, અને જ્યારે જ્યારે બે પ્રદેશનું ભિન્નભિન્ન વર્ષાદિકપણાથી તેમાં પરિણામ થાય છે, ત્યારે તેના 'બ્રિક સગી પૂર્વોક્ત ૧૦ દસ વિકલ્પ બની જાય છે. તેમાં પહેલા ચાર વિકેમાં કૃષ્ણ વર્ણને મુખ્ય બનાવીને અને બાકીના ૪ ચાર વર્ણોને ગૌણ ઉતરતા કરવામાં આવ્યા છે. તથા ત્રણ ભંગમાં નીલ વર્ણને મુખ્ય બલવીને અને બાકીના ત્રણ વર્ણને ગૌણ ઉતરતા કરવામાં આવ્યા છે. તથા બે ભાગોમાં લાલ વર્ણને મુખ્ય કરીને બાકી બે તને ગૌણ બનાવ્યા છે. भने Desi lar-; पणु ने मुश्य मनावान, श्वेत-पापा ने
मनgaad. . पात.. ४० वगेरे. विशय-विशेषानी HIN Aaisी छे. 1 शत: मम भी मत मतावान 8.
| SR No. | 009323 |
| Book Title | Bhagwati Sutra Part 13 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1969 |
| Total Pages | 984 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_bhagwati |
| File Size | 63 MB |