________________
प्रमेयश्चन्द्रिका टीका श० १७ ३० ४ सू०१ प्राणातिपातादिक्रियानिरूपणम् ४५५ किरिया कज्जइ साभंते! किं पुटा कज्जइ एवं तहेव दंडओ। एवं जाव परिरगहेणं २०। एवं एए बसि दंडगा ॥सू०१॥ ___ छाया-तस्मिन् काले तस्मिन् समये राजगृहे नगरे यावत् एक्मवादीत , अस्ति खलु भदन्त ! जीवानां माणातिपातेन क्रिया क्रियते ? इन्त अस्ति । सा भदन्त ! कि स्पृष्टा क्रियते अस्पृष्टा क्रियते ? गौतम ! स्पृष्टा क्रियते नो अस्पृष्टा क्रियते ! एवं यथा प्रथमशतके षष्ठोद्देश के यावत् नो अनानुपूर्वीकृता इति वक्तव्यं स्यात् एवं यावत् वै नानिकानाम् नवरं जीवानामे केन्द्रियाणां च नियाघातेन पइदिशं आषातं प्रतीत्य स्यात् त्रिदिशम् स्यात् चतुर्दिशम् स्यात् पञ्चदिशम् शेषाणां नियमात् पड्दिशम् । अस्ति खलु भदन्त ! जीवानां मृपावादेन क्रिया क्रियते । हन्त, अस्ति । सा भदन्त ! किं रपृष्टा क्रियते अस्पृष्टा क्रियते यथा पाणातिपातेन दण्डकः । एवं मृयावादेनापि । एवमदत्तादानेनापि । मैथुनेनापि परिग्रहेणापि । एवमेते पञ्चदण्डका: ५ । यस्मिन् समये खल्ल भदन्त ! जीवानां माणातिपातेन क्रिया क्रियते सा भदन्त ! किं स्पृष्टा क्रियते अस्पृष्टा क्रियते ? एवं तथैव यावत् वक्तव्यं स्यात् यावत् वैमानिकानाम् एवं यावत् परिग्रहेण एवमेते. ऽपि पञ्चदण्डकाः १० । यस्मिन् देशे खल भदन्त ! जीवानां प्राणातिपातेन क्रिया क्रियते, एवमेव यावत् परिग्रहेण एवं एतेऽपि पञ्चदण्डकाः १५ । यस्मिन् प्रदेशे खलु भदन्त ! जीवानाम् प्राणातिपातेन क्रिया क्रियते सा भदन्त ! किं स्पृष्टा क्रियते, अस्पृष्टा क्रियते ? एवं तथैव दण्डका, एवं यावत् परिग्रहेण २० । वएम् एते विंशतिर्दण्डकाः ॥९० १॥
चौथे उद्देशे का प्रारंभ तृतीय उद्देशे में एजनादिक क्रियाओं के सम्बन्ध में कथन किया गया है । इल चतुर्थ उद्देशे में क्रियाओं के विषय में कथन होना हैअतः इसी सम्बन्ध से इस चतुर्थ उद्देशे का मारम्भ हुआ है। 'तेणं कालेणं तेणं समएणं' इत्यादि ।
ચેથા ઉદેશાને પ્રારંભ ત્રીજા ઉદેશામાં એજનાદિ ક્રિયાઓના સંબંધમાં કથન કરવામાં આવ્યું છે. આ ચેથા ઉદેશામાં પણ ક્રિયાઓના વિષયમાં જ કથન કરવામાં આવશે જેથી આ સંબંધને લઈને આ ચેથા ઉદ્દેશાને પ્રારંભ કરવામાં આવે છે. . "देणं कालेणं तेणं समएणं" इत्यादि