________________
३३३
प्रमैयचंन्द्रिका टीका श० १७ उ० १ उद्दशार्थसंग्रहः कथ्यते १ ! 'संजय' इति संयतः संयतार्थप्रतिपादक: संयतनामको द्वितीय उद्देशकः २ । 'सेलेसि' शैलेशी शेलेश्यादिवक्तव्यार्थस्तृतीय उद्देशकः ३ । किरिय' इति क्रियाधर्थपतिपादकच क्रियानामश्चतुर्थ उद्देशकः ४ । 'ईसाण' इति ईशानाद्यर्थप्रतिपादकईशाननामकः पञ्चम उद्देशकः ५! 'पुढवी' इति पृथिवी पृथिपथप्रतिपादकत्वात् पृथिवीनामकः षष्ठ उद्देशका ६ । सप्तमश्चापि एतदर्थ
। संयत नामका द्वितीय उद्देशा है-इसमें संयत को लेकर कथन किया गया है। अतः संयतार्थ प्रतिपादक होने से द्वितीय उद्देशे का नाम संयत उद्देश हुआ है।
शैलेशी नामका तृतीय उद्देश है-इसमें शैलेशी अवस्था प्राप्त अन; गार-के-विषयमें प्रश्नोत्तर हैं । अतः शैलेशी आदि वक्तव्यता अर्थवाला होने से तृतीय उद्देशे का नाम शैलेशी उद्देशा हुआ है। ..
क्रिया नामका चतुर्थ उद्देश है-इसमें क्रिया-कर्म के सम्बन्ध में प्रश्नोत्तर हुए हैं । अतः क्रियादि अर्थ का प्रतिपादक होने से. चतुर्थ उद्देशे का नाम क्रिया उद्देश हुआ है। . . .. ...
ईशान उद्देश-उसमें ईशानेन्द्र की सुधर्मासभा के विषय में में प्रतिपादन किया गया है। अतः ईशानादि अर्थका कथन करनेवाला होने से इस पंचम उद्देशे का नाम ईशान उद्देश हुआ है। . . . . - पृथिवी उद्देश-इसमें पृथिवीकायिक के सम्बन्ध में प्रतिपादन हुआ * “સંયમ નામને બીજો ઉદ્દેશ છે. તેમાં સયતને ઉદ્દેશ વર્ણન થયું છે. જેથી સંયતાર્થોનું પ્રતિપાદક હોવાથી આ બીજો ઉદ્દેશાનું નામ 'सयत' से प्रभारी छे. , , શશી નામને ત્રીજો ઉદ્દેશક છે. તેમાં શિલેશી અવસ્થાવાળા અનગી
ના વિષયમાં પ્રશ્નોત્તર થયા છે જેથી શેલેશી વગેરેનું વર્ણન હોવાથી આ ત્રીજા ઉદ્દેશાનું નામ શેલેશી” એ પ્રમાણે છે.
ક્રિયા નામને એથે ઉદ્દેશક છે. આમાં “ક્રિયા કર્મના સંબંધમાં પ્રશ્નોત્તરે થયા છે જેથી ક્રિયા વગેરે અર્થનું પ્રતિપાદન કરનાર હોવાથી આ થાથા ઉદ્દેશાનું નામ “ક્રિયા એ પ્રમાણે છે.
ઈશાન ઉદેશ--આમાં ઈશાનેન્દ્રની સુધર્મા સંભાના વિષયમાં પ્રતિપાદન કરવામાં આવ્યું છે. જેથી ઈશાનાદિ અર્થનું પ્રતિપાદન કરનાર હોવાથી આ પાંચમાં ઉદ્દેશાનું નામ “ઈશાન એ પ્રમાણે છે.
પૃથ્વી ઉદ્દેશ આમાં પૃથ્વી કાયિક જીના સંબંધમાં પ્રતિપાદન થયું