________________
ફેર૦
भगवतीसूत्रे
तथ दियाद विद्यमानत्वात् ५, गौतमः पृच्छति' के इएहिं अद्धासम एहिं पुढे ? ' हे भदन्त ! एको धर्मास्तिकाय प्रदेशः कियदद्भिः बद्धासमयेः स्पृष्टो भवति ? भगवानाह - 'सिय पुढे सिय जो पुढे, जइ पुढे नियमं अगं तेहि' हे गौतम! अद्धासमयः समयक्षेत्र एच, न परतोऽतः एको धर्मास्तिकायम देशः अद्धासमयैः स्यात् कदाचित् समयक्षेत्रापेक्षया स्पृष्टो भवति, स्यात् कदाचित् वहिःक्षेत्रापेक्षया स्पृष्टो न भवति, तत्रापि यदा तैः स्पृष्टो भवति तदा नियमात् - नियमतः, अनन्तै अद्धासमयैः स्पृष्टो भवति, अद्धासमयानामनादित्वात् अनन्तत्वाच्च, अथवा
त्र्यादि में सद्भाव रहता है । ५ । अव गौतम प्रभु से ऐसा पूछते हैं'harहिं अद्धासम एहिं पुढे' एक धर्मास्तिकाय प्रदेश किनने अद्धासमय से स्पष्ट होता है ? उत्तर में प्रभु कहते हैं - 'सिय पुढे, सियनो पुढे' हे गौतम ! धर्मास्तिकाय का एकप्रदेश कदाचित् अद्धासमयों से स्पृष्ट होता है और कदाचित् नहीं होता है। इसका तात्पर्य ऐसा है-कि अद्धासमयक्षेत्र - अढाईदीप में ही है-उसके बाहर नहीं इसलिये समयक्षेत्र की अपेक्षा धर्मास्तिकाय का एकप्रदेश अद्धाममयों से रपृष्ट होता कहा गया है, तथा बहि-क्षेत्रापेक्षया वह स्पृष्ट नहीं होता कहा गया है । 'जइ पुढे नियमं अणतेहि' यदि वह समयक्षेत्रापेक्षा से अद्धासमयों द्वारा स्पृष्ट होता है तो नियमतः वह अनन्त अद्धासमयों से For होता है । क्योंकि अद्वासमय अनादि और अनन्त होते हैं । તેની પાસે
પુદ્ગલના અન'ત પ્રદેશાના ધર્માસ્તિકાયના એક પ્રદેશ પર અને ફ઼િયાદિમાં સદ્ભાવ રહે છે. પા
गौतम स्वाभीतेो प्रश्न– “ केवइएहि अद्धासमएहिं पुट्टे ?" डे लगवन् ! ધર્માસ્તિકાયના પ્રદેશ કેટલા અહ્રાસમયેા વડે પૃષ્ટ થાય છે ?
भडावीर अलुतो उत्तर- " सिय पुट्ठे, सिय नो पुढे " हे गौतम ! ધર્માસ્તિકાયના એક પ્રદેશ કયારેક અદ્ધાસમા વડે પૃષ્ટ થાય છે અને કયારેક થતા નથી આ કથનના ભાવાર્થ એવા છે કે અદ્ધાસમય સમયક્ષેત્રઅઢી દ્વીપમાં જ છે, તેની બહાર નથી. તેથી સમયક્ષેત્રની અપેક્ષાએ એવું કથન કરવામાં આવ્યુ' છે કે ધર્માસ્તિકાયના એક પ્રદેશ અદ્ધાસમર્ચા વડે પૃષ્ટ થાય છે, પરન્તુ તેની બહારના ક્ષેત્રની અપેક્ષાએ તે પૃષ્ટ થતા નથી शेवु' 'थन श्वासां माव्यु छे " जइ पुढे नियमं अणतेहि "ले ते सभयક્ષેત્રની અપેક્ષાએ અદ્ધાસમયેા વડે પૃષ્ટ થાય છે, તે નિયમથી જ તે અન’ત અદ્ધાસમયે વડે પૃષ્ટ થાય છે, કારણ કે અદ્ધાસમય અનાદિ અને અનંત