________________
४७०
भगवतीसूत्र संखेज्जविस्थडेमु गरएसु एगसमएणं केवइया नेरइया उबट्टति?'गौतमः पृच्छति हे भदन्त ! अस्यां खल रत्नप्रभायां पृथिव्यां विशन् संग्यकेगु निरयानासशनासहस्रेषु नरकानारालक्षेपु संख्येयविस्तृतेपु नरकेपु एकसमयेन कियनो नैरविका उद्वर्तन्ते ? नरकम परित्यज्य निःसरन्ति ? 'केवइया काउलेसा उमट्टंति ?' कियन्तः कारोतलेश्यावन्तस्तत उद्वर्तन्ते ? 'जाब केवइया अणागारोवउना उच्च दृति ? ' यावत्-झियन्तः कृणाक्षिकादारभ्य अनाकारोपयुक्तपर्यन्ता उद्वर्तन्ते ? इत्येकोनचत्वारिंशत् प्रश्नाः पूर्वोक्ता अत्र संग्राह्या, भगवानाह-गोयमा! इमीसे गं रयणप्पभाए पुढत्रीए, तीसाए निरयावाससयसहस्सेमु संखेन्जविस्थडेमु नर एसु एगसमएणं जहण्णेणं एको वा, दो वा, तिन्नि ना, उक्कोसे गं संखज्जा नेर. एयणस्पभाए पुढवीए तीसाए निरयावाससयसहस्सेतुसंखेज्जविस्थडेसु नरए एगसपएणं केवइया ने इया उन्वति ? हे भदन्त ! इस रत्नप्रभापृथिवी में जो ३० लाख नरकाचास कहे हैं, उनमें से जो नरकावास संख्यातयोजन के विस्तारवाले हैं उनमें से एक समय में कितने नारक नरकभव को छोड़कर निकलते हैं ? 'केवड्या काउलेस्ता उन्वति' कितने कापोतलेश्यावाले नारक वहां से निकलते हैं ? 'जाव केवड्या अणागारोबउत्ता उबट्टति ?' यावत् कितने कृष्णपाक्षिक से लेकर अनाकारोपयुक्ततक के नारक वहां से निकलते हैं ? इस प्रकार ३९ प्रश्न जो कि पहिले कहे जा चुके हैं वे सब यहां उद्भावित करना चाहिये। उसके उत्तर में प्रभु कहते हैं-'गोयमा ! इमीसे णं रयणप्पभाए पुढवीर तीसाए निरयावाससयसहस्सेसु संखेज्जवित्थडेसु नरएप्सु एगसमएणं ज्जवित्थडेसु नरपसु एगसमए केवइया नेरइया उबटुंति ?" भगवन् ! રત્નપ્રભા પૃથ્વીને જે ૩૦ લાખ નરકાવાસે કહ્યા છે, તેમાં સંખ્યાત
જનના વિસ્તારવાળ નરકાવાસમાંથી એક સમયે કેટલા નારકે નરકભવને છોડીને નીકળે છે? (નરકમવનું આયુષ્ય પૂરું કરીને ત્યાંથી નીકળવાની ક્રિયાને
तन छ) “ केवइया काउद्देस्सा उबटुंति ?"tel अपात वेश्यावाणा नारी त्यांथी नी छ ? “जाव केवइया अणागारोवउत्ता वधति ?' य. પાક્ષિકથી લઈને અનાકારે પયુક્ત સુધીના કેટલા નારકે ત્યાંથી એક સમયમાં નીકળે છે? આ પ્રકારે પહેલા સૂત્રમાં ઉત્પાદના વિષયમાં જે ૩૯ પ્રશ્નો પૂછવામાં આવ્યા છે, એવા જ ૩૯ પ્રશ્નો અહીં ઉદ્વર્તનાના વિષયમાં પૂછવામાં અાવ્યા છે, એમ સમજવું જોઈએ. - महावीर प्रभुन। उत्तर-" गोयमा !" गौतम !"इमीसे ण रयणप्पभाए पुढयीए- तीघाए निरयावाससयसहस्सेसु संखेज्जवित्थडेसु नरए एगसमएण