________________
-
भगवती सूत्रे वानव्यन्तरदेवेभ्योऽपि आगत्य उपपद्यन्ते, एवं - पूर्वोक्तरीत्या सर्वदेवेषु नरदेवा उपपादयितव्याः - नरदेवानाम् उत्पादवक्तव्यता वक्तव्या, व्युत्क्रान्तिभेदेन - प्रज्ञापनायाः पष्ठपदानुसारेण यावत्- ज्योतिपिकदेवेभ्योऽपि आगत्योपपद्यन्ते, वैमानिक देवेभ्योऽपि आगत्योपपद्यन्ते, नवग्रैवेयकेभ्योऽपि आगत्योपपद्यन्ते, पश्चानुत्तरोपपातिकेभ्योऽपि, सर्वार्थसिद्धिभ्योऽपि आगस्योपपद्यन्ते इति भावः । गौतमः पृच्छति - 'धम्मदेशणं अंते ! कथोर्हितो उनवज्जेति ? किं नेरइए हितो उचथज्जंति ?' हे भदन्त ! धर्मदेवाः खलु केभ्य आगत्योपपद्यन्ते ? किं नैरयिकेभ्य आगत्योपपद्यते ? किंवा तिर्यग्योनिक मनुष्य भवनवासि वानव्यन्तरज्योतिषिकवैमानिकनवग्रैवेयक पश्चानुत्तरौपपातिक सर्वार्थसिद्धेभ्य आगत्योपपद्यन्ते ? इति
३१२
उत्पन्न होते हैं - इस प्रकार पूर्वोक्तरीति के अनुसार प्रज्ञापना के छठे व्युस्क्रान्ति पद के अनुसार- ज्योतिषिक देवों में से भी आकरके उत्पन्न होते हैं, वैधानिक देवों में से भी आकरके उत्पन्न होते हैं, नयग्रैवेयकों में से भी आकर उत्पन्न होते हैं, विजय, वैजयन्त, जयन्त, अपराजित और सर्वार्थसिद्ध इन पांच अनुत्तरविमानों में से आकर के भी उत्पन्न होते हैं ।
अब गौतम प्रभु से पूछते हैं-' धम्मदेवाणं भंते! कओहिंत्तो उववज्र्ज्जति ? कि नेरहपहिंतो उववज्जति ' हे भदंत ! धर्मदेव कहां से आकरके उत्पन्न होते हैं ? क्या नैरयिकों में से आकरके उत्पन्न होते हैं ? या तिर्यञ्चयोनिकों में से आकरके उत्पन्न होते हैं ? या मनुष्यों में से आकरके उत्पन्न होते हैं? या भवनवासी, वानव्यन्तर, ज्योतिषिक, वैमानिक, नवग्रैवेयक, पंच अनुत्तरौपपातिक विजय, वैजयन्त, जयन्त, अपराजित एवं सर्वार्थसिद्ध इनमें से आकर के उत्पन्न होते हैं ? इसके
છે, વાનન્યન્તર દેવામાંથી આવીને પણ ઉત્પન્ન થાય છે, એજ પ્રમાણે પ્રજ્ઞાપનાસૂત્રના છઠ્ઠા વ્યુત્ક્રાન્તિ પટ્ટના પૂર્વોક્ત કથન અનુસાર ચૈાતિષિક દેવા માંથી આવીને પણ ઉત્પન્ન થાય છે, વૈમાનિક દેવામાંથી આવીને પણ ઉત્પન્ન થાય છે, નવચૈવેયકના દેવામાંથી આવીને પણ ઉત્પન્ન થાય છે અને વિજયથી લઈને સર્વોથ સિદ્ધ પયતના પાંચ અનુત્તર વિમાને માંથી આવીનેપણ ઉત્પન્ન થાય છે.
गौतम स्वामीनो प्रश्न- " धम्मदेवाणं भंते! कओद्दितो उववज्र्ज्जति ? कि नेरइएद्दितो उववज्जति० " छत्याहि- हे भगवन् ! धर्मदेव ज्यांथी भावी ઉત્પન્ન થાય છે ? જી નારકામાંથી આવીને ઉત્પન્ન થાય છે ? કે તિય ચેાન માંથી આવીને ઉત્પન્ન થાય છે? કે મનુષ્ચામાંથી આવીને ઉત્પન્ન થાય છે? ठे लवनवासी, वानव्यतर, ज्योतिषिठ, वैभानिङ, नवयैवेयङ, मने यां અનુત્તર વિમાનાના ઢવામાંથી આવીને ઉત્પન્ન થાય છે?