________________
११४
भगवतीसूत्रे
तहा असुरकुमाररस वि भाणियन्त्रश जाव वेगाणियते ' हे गौतम! एवं पूर्वोक्तरीत्या, यथा नैरयिकस्य असुर कुमारत्वे वक्तव्यता सणिता उक्ता, तथैव असुरकुमारस्यापि नेरकत्वे वक्तव्यता भणितच्या वक्तव्या, तथा च यथा नैरयिकस्य एक कस्यापि असुर कुमार वे एकोऽपि औदारिकपुद्गलपरिवर्तः अतीतो नास्ति अनागतो वा नास्ति तथा एकैकस्य असुरकुमारस्यापि नैरयिकत्वे एकोऽपि औदारिक पुद्गल परिवर्ती नातीतः, नापि अनागतोऽस्तीति भावः । एवं रीत्या यावत्एकैकस्य असुरकुमारस्य वानव्यन्तरत्वे ज्योतिषिकत्वे वैमानिकत्वे च अतीतानागतकालसम्बन्धिनि एकोऽपि औदारिकपुद्गलपरिवर्ती नातीतः, नापि अनाकितने औदारिकपुद्गल परिवर्त होंगे ? इसके उत्तर में प्रभु कहते हैं 'एवं जहा नेरइस वक्तव्वया भणिया, तहा असुरकुमारस्स वि भाणियव्वा जाव मोणियते' हे गौतम! जैसी पहिले नैरभिककी असुरकुमारावस्था में वक्तव्यता कही जा चुकी है, उसी उकार असुरकुमार की भी नैरfranaस्था में कहनी चाहिये, तथा च जैसे एक एक के असुरकुमारावस्था में एक भी अतीत औदारिकपुद्गलपरिवर्त नहीं है, अनागत भी नहीं हैं, उसी प्रकार एक २ असुरकुमार को भी नैरथिक अवस्था में एक भी अतीत औदारिक पुद्गलपरिवर्त नहीं है, और अनागत भी नहीं है । इसरीति के अनुमार यावत्-एक एक असुरकुमार को अतीत अनागत कालस बंधी वानव्यन्तर अवस्था में ज्योतिष्क अवस्था में, वैमनिक अवस्था में एक भी अतीत औदारिक पुद्गल परिवर्त नहीं है और अनागत भी औदारिकपुद्गलपरिवर्त नहीं है । क्यों कि वानव्यन्तर
भहावीर अलुना उत्तर- " एवं जहा नेग्इयरस वत्तव्वया भणिया, तहा असुरकुमारस्स वि भाणियव्वा जाव वैमाणियन्ते " हे गौतम! वर्तमान नाराવસ્થાવાળા જીવની ભૂત અને ભવિષ્યકાલીન અસુરકુમારાવસ્થાને અનુલક્ષીને જેવુ' કથન પહેલાં કરવામાં આવ્યુ છે, એવુ' જ કથન અસુરકુમારની પણ ભૂત અને ભવિષ્યકાળ સંબધી નારકાવસ્થા વિષે પણ કરવુ' જોઈએ જેમ કે પ્રત્યેક નારકને ભૂત અને ભવિષ્ય કાલિક અસુરકુમારાવસ્થામાં એક પણુ ઋતીતકાલીન ઔદારિક પુદ્ગલપરિવતના પણ સદ્ભાવ હાતા નથી અને ભવિષ્યકાલિક ઔદારિક પુદ્ગલપરિવતના પણ સદ્ભાવ હાતા નથી, એજ પ્રશ્ન શુ પ્રત્યેક અસુરકુમારમાં પણ ભૂતકાલિક નારકાવસ્થામાં એક પણ અતીત પુદ્ગલપરના સદ્ગુણભાવ હાતા નથી અને ભવિષ્યકાલિક એક પણ પુરિવતના પણ સદૂભાવ હાતા નથી એજ પ્રમાણે પ્રત્યેક અસુરકુમારની અતીત અને અનાગત કાળસખ"ધી વાનન્યતર અવસ્થામાં ચેતિષ્ક અવ