________________
१००
भगवतीसूत्रे वर्त:२, तैजसपुद्गलपरिवर्तः३, कार्मणपुद्गलपरिवर्तः४, मनापुद्गळपरिवर्तः५, वापुद्गलपरिवर्तः६, आनमाणपुद्गलपरिवर्तः७, तत्र औदारिकशरीरे वर्तमानेन जीवेन यदौदारिकशरीरमायोग्यद्रव्याणामौदारिकशरीरतया साकल्येन ग्रहणम् स औदारिकपुद्गलपरिवर्तः कथ्यते । एवमेव वैक्रियपुद्गलपरिवर्ताः अपि अबसेयाः। गौतमः पृच्छति-'नेरइयाणं भंते ! कइविहे पोग्गलपरियट्टे पण्णत्ते' हे भदन्त ! नैरयिकाणां खलु जीवानां कतिविधः पुद्गलपरिवर्तः प्राप्तः? भगवानाह'गोयमा ! सत्तविहे पोग्गलपरियट्टे पणत्ते' हे गौतम ! नैरयिकजीवानामनादौ संसारे परिभ्रमतां सप्तविधः पुद्गलपरिवर्तः प्रज्ञप्तः 'तंजहा-ओरालियपोग्गलं. 'तेयापोग्गलपरियट्टे' लैजसपुद्गलपरिवर्त 'कम्मा पोग्गलपरिय?' कार्मणपुगद्लपरिवर्त, 'मणपोग्गलपरियट्टे' मनः पुगदलपरिवर्त 'वइपोग्गपरियह पचापुगदल परिवर्त और 'आणापाणुपोग्गलपरियट्टे' आनप्राणपुगदलपरिवर्त, औदारिक शरीर में वर्तमान जीव के द्वारा जो औदारिक शरीर के योग्य द्रव्यों का औदारिक शरीर रूप से सम्पूर्णरूप में ग्रहण किया जाता है इसका नाम औदारिक पुगदलपरिवर्त है इसी प्रकार से वैक्रियपुगदल परिवतं यावत् आनाणपुद्गल परिवर्त तक जानना चाहिये । ____ अब गौतम प्रभु से ऐसा पूछते हैं-'नेरयाणं भंते ! कहविहे पोग्गल. परिय? पण्णत्ते' हे भदन्त | नैरयिकों के कितने प्रकार का पुद्गल परिवर्त कहा गया है ? इसके उत्तर में प्रभु कहते हैं-'गोयमा' हे गौतम ! अनादिकाल से संसार में परिभ्रमण करनेवाले नैयरिक जीवों को 'सत्तविहे पोग्गलपरिय? पण्णत्ते' सात प्रकार को पुगदलपरिवर्त पुलपति "कम्मपोग्गलपयरियट्टे" मधुमपरापत, "मणपोग्गपरिय?" भनागसपरिवत, “वइपोग्गलपरिय?" पय पुगतपरिवत , म " आणा. पाणुपोग्गलपरिय?" मानाय , पुसपरिवत मोहारि४ शरीरमा रखेला ७१ દ્વારા જે દારિક શરીરને એગ્ય દ્રવ્યને ઓદારિક શરીરરૂપે સંપૂર્ણરૂપે ગ્રહણ કરવામાં આવે છે, તેનું નામ દારિક પુદ્ગલપરિવર્તે છે. એજ પ્રમાણે વેકિયપુદ્ગલ પરિવર્તન આદિ વિષે પણ સમજવું.
गौतम स्वाभाना प्रश्न-"नेरइयाण भंते! कइविहे पोग्गलपरिय? पण्णत्ते?" હે ભગવન ! નારકમાં કેટલા પ્રકારના પુદગલ૫રિવર્તને સદુભાવ હોય છે?
मडावीर प्रभुना उत्तर-“गोयमा!" गौतम ! साथी ससा२मा परिभY ४२ना। नामा " सत्तविहे पोगगलपरियट्टे पण्णत्ते" सात माना गरपरिवत ना समाव हो छ. “ तंजा" ते सात पारे।