________________
प्रमेयचन्द्रिका टोकाश०९ २०३३ सू०१३ महावीरवाक्य प्रति जमालेरश्रद्धानि० ६०१ असंवध्यमानत्वात् , तस्मात् क्रियाकाले एव क्रियमाणं वस्तु कृतमिति व्यपदिश्यते, तथाचोक्तम्-'थेराण मयं नाकयम भावओ कीरए खपुफ्फंच ।
अहव अकयंपि कीरइ कीरउ तो खरविसाणंपि ॥१॥ निच्चं फिरियाइ दोसा नणु तुल्ला असइ कद्वतस्या वा' पुचमभूयंच न ते दीसइ किं खरविसाणंपि ? ॥२॥ पइसम उपपन्नाणं परोप्परविलक्खणाण सुबहणं । दीहो किरियाकालो जइ दीसह किंच कुंभस्स ॥३॥ अन्नारंभे अन्न किह दीसउ ? जह घडो पडारंभे । सिवगावओन कुंभो किह दीसउ सो तदद्धाए ? ॥४॥ अंतेच्चिय आरद्धो जइ दीसइ तंमि चेव को दोसो ? ।
अकयंच संपइ गए किहु कीरउ किहव एसमि ? ॥५॥ इत्यादि छाया--स्थविराणां मतं नाकृतमभावतः क्रियते खपुष्पमिव ।
अथवा अकृतमपि क्रियते क्रियतां तर्हि खरविपाणमपि ॥१॥ नित्यं क्रियादि दोषा ननु तुल्या असति कष्टतरका वा । पूर्वमभूतं च न त्वया दृश्यते किं खरविपाणमपि ? ॥२॥ प्रति समयोत्पन्नानां परस्परविलक्षणानां सुबहूनाम् । दीर्घः क्रियाकालो यदि द्रयते किंच कुम्भस्य ॥३॥ अन्यारंभे अन्यत् कथं दृश्यताम् ? यथा घटः पटारम्भे । शिवकादयो न कुम्भः कथं दृश्यतां स तदद्धायाम् ? ॥४॥ अन्ते एव आरब्धो यदि दृश्यते तस्मिन्नेवं को दोषः ।
(अनागत काले) अकृतं च सम्पति गते कथं क्रियतां कथं वा एष्यति ? ॥५॥ इति
विस्तरतोऽन्यत्र विलोकनीयम् इन दोनों कालोंमें क्रिया असंबध्यमान है। इसलिये क्रियाकालमें ही क्रियमाण वस्तु कृन है ऐसा कहा जाता है । सो ही कहा है-थेराणमयं नाकयमभावओ' यहांसे लेकर 'अंतेच्चिय आरद्धो जह' इस पांचवीं गाथा तक इन सब गाथाओं का पूर्वपक्ष रूप और उत्तर पक्षरूप જે તે બન્ને કાળમાં ક્રિથા અસંખધ્યમાન છે. તે કારણે ક્રિયાકાળમાં જ એવું ४ी शय छ ? हुमाएर १२ त छे थे ४ पात “थेराणमयं नाकयमभावओ" थी सधन " अ तेञ्चिय आरद्धी जइ" म पांयमी गाथा पयतना ગાથાઓમાં સ્પષ્ટ કરવામા આવેલ છે તે બધી ગાથાઓને પૂર્વપક્ષ રૂપથી અને ઉત્તર પક્ષ રૂપ અર્થ ઉપર પ્રકટ કરવામાં આવ્યો છે. म०-७६
