________________
भंगपतीसूत्रे भवति, १९॥ अथवा एको नैरयिको धूमपभायाम् एकोऽपरो नैरयिकः अधःसप्तम्यां भवति, २०। अथवा एको नैरयिकस्तमायां सवति, एकोऽपरो नेरयिकः अधः सप्तम्यां भवति २१ । तथा च द्विनैयिकप्रवेशने उपर्युक्ता एकविंशतिमगा भवन्ति । तत्र रत्नप्रमाद्याः सप्तापि पृथिवोः क्रमेण पट्टादी व्यवस्थाप्य अक्षसंचारणया पृथिवीनामेकत्वहिकसंयोगाभ्यां तेऽवगन्तव्याः, तत्र एकैकपृथिव्यां नैरयिकद्वयोत्प- . त्तिलक्षणैकत्वे सप्त विकल्पाः, पृथिवीद्वये पृथक पृथक् नैरयिकद्वयोत्पत्तिलक्षणद्विकयोगे तु एकविंशतिर्विकल्पाः, (७-२१) इत्येवं सर्वसंमेलने अष्टाविंशतिः, २८॥ दुसरा नैरयिक तमः प्रभा में उत्पन्न हो जाता है १९, अथवा-एक नैरयिक धूमप्रभा में उत्पन्न हो जाता है और एक दूसरा नैरयिक अधः सप्तमी में उत्पन्न हो जाता है २० अधवा-एक नैरयिक तमः प्रभा में उत्पन्न हो जाता है और दूसरा एक नैरयिक अधः सप्तमी में उत्पन्न हो जाता है २१, इस प्रकार से ये दो नैरयिकों के नैरयिक भव में प्रवेश करनेके विषयमें दो संयोगी २१इक्कीस भंग कहे गये हैं। इनमें रत्नप्रभा
आदि सातों पृथिचियों को कम से किसी पटिया या-स्लेट के ऊपर लिखकर अक्ष संचारणा द्वारा पृथिवियों के एकत्व और टिक संयोग से वे भंग अच्छी तरह से जाने जा सकते हैं। इनमें एक एक पृथिवी में दोनों नारकों के क्रमशः उत्पन्न होने पर सात विकल्प बनते हैं। तथा दो दो पृथिवियों में पृथक पृथकरूप से युगपत् दोनों नारकियों के उत्पन्न होने पर इन दोनों के योग में २१ विकल्प होते हैं । इस तरह इन दोनों ७-२१ इक्कीस भगोंके मेल से २८ विकल्प हो जाते हैं।
થાય છે (૨૦) અથવા એક નારક ધૂમપ્રસામાં ઉત્પન્ન થાય છે અને બીજે - નારક નીચે સાતમી નરકમાં ઉત્પન્ન થાય છે. (૨૧) અથવા એક નારક તમઃ
પ્રભામાં ઉત્પન્ન થાય છે અને બીજો એક નારક નીચે સાતમી તમસ્તમપ્રભા નરકમાં ઉત્પન્ન થાય છે આ રીતે બે નારકેન નરયિક ભવમાં પ્રવેશ કરવા વિષેના દ્રિકસ ચેગી ભાગ ( વિકલ) બતાવવામાં આવ્યા છે. આ ભાગાઓને સારી રીતે સમજવા માટેની સરળ પદ્ધતિ નીચે પ્રમાણે છે–રત્નપ્રભા આદિ સાતે પૃથ્વીઓનાં નામ અનુક્રમે સ્લેટ કે પાટિયા ઉપર લખી નાખવા ત્યાર બાદ તેમના પર નજર ફેરવતા જવાથી પૃથ્વીના એકત્વ અને દ્વિસંગથી આ ભાંગાઓ (વિકલ્પ) સારી રીતે સમજી શકાય છે અનુક્રમે સાત પૃથ્વીમાં તે બને નારકના કમશઃ ઉત્પન થવાથી સાત વિકલ્પ બને છે. તથા બળે પૃથ્વીઓમાં અલગ અલગ રૂપે એક સાથે બને નારકની ઉત્પત્તિ થવાથી ૨૧ દ્વિસંગી વિકપ બને છે. આ રીતે બે નારકેના પ્રવેશનકને અનુલક્ષીને ૭૧૨૧૨૮ કુલ વિકપ બની જાય છે.