________________
मैट्रिका टीका श०९४०३३०४ जमालिवक्तव्यनिरूपणम्
माणे ' यथा विभवेन विभवानुसारं मानयन् मानयन् तदनुभावमनुभवन् कालं गालयन अतिवाहयन् यापयन् इत्यर्थः ' इट्ठे सद्दफरिसरसरूपगधे पंचविहे माणुस्सर कामभोगे पञ्चमाणे विहरइ ' इष्टान् ईप्सितान् शब्दस्पर्शरसरूपगन्धान् पञ्चविधान् मानुष्यकान् मनुष्ययोग्यान् कामभोगान् प्रत्यनुभवन् विह रति - तिष्ठति, ' तरणं खत्तियकु'जग्गामे नयरे सिंघाडगतियच उक्कचच्चर जाव बहुजणसद्देश्वा जहा उनवाए जाव एवं पन्नवेश, एवं प्ररुवेइ ' ततः खलु क्षत्रियकुण्डग्रामे नगरे शृङ्गाटके शृङ्गाटकफलाकारे मार्गविशेषे, त्रिके त्रयाणां अभाव उसके पास नहीं था. ऐसा वह पुण्यशाली था. मनुष्य के लिये अपने जीवन में जो कुछ मनोज्ञ पचेन्द्रियोंके विषय भोगनेको चाहिये - वे सब उसके पास उपस्थित रहा करते थे. इस तरह यह ईप्सित शब्द, स्पर्श, रस, रूप और गंध आदि पांच प्रकारके कामभोगोंको भोगता हुआ अपना समय व्यतीत कर रहा था, कि इतनेमें उसने क्षत्रियकुण्डग्राम नगर के शृङ्गाटक, त्रिक, चतुष्क आदि मार्गों पर श्रमण भगवान महावीर के आगमन की बातको करनेवाले लोगोंने सुना कि ब्राह्मणकुण्डग्रामनगर के बाहर बहुशालक उद्यानमें श्रमण भगवान महावीर पधारे हुए हैं. अब इसी संबंध में जो सूत्रपाठ आया है, उसकी व्याख्या इस प्रकार से है- ' तरणं खत्तियकुंडग्गा नगरे सिंघाडगतियचउक्कचचर जाव बहुजणसद्देह वा जहा उदवाहए जाय एवं पन्नवेह, एवं पखवेइ ' सिंघाडेके आकार जैसा जो मार्ग होता है, उसका नाम शृङ्गाભવ કરતા હને તે એવે પુણ્યશાલી હતા કે કોઇ પણ વસ્તુનેા તેની પાસે અભાષ ન હતા પાંચે ઇન્દ્રિયા દ્વારા જે જે વિષયે મનુધ્યેાને ભેગવવા ગમે છે તે સઘળા વિષયે તેની પાસે ઉપસ્થિત જ રહેતા હતા. આ રીતે ઇચ્છિત શબ્દ, સ્પર્શ, રસ, રૂપ અને ગધ આદિ પાચ પ્રકારના કામલેગાને ભાગવતા થકા તે પેાતાના કાળ સુખશાન્તિપૂર્વક વ્યતીત કરતા હતા.
608
એક દિવસ તેણે ક્ષત્રિયકુ’ડ શ્રમ નગરના શ્રૃંગાટક, ત્રિક, ચતુષ્ક આદિ માગે પર શ્રમણુ ભગવાન મહાવીરના આગમનની વાત કરતા લેાકેાના મુખેથી સાભળ્યું કે બ્રાહ્મણકુંડગ્રામ નગરની મહાર આવેલા મહુશાલક ઉદ્યાનમાં શ્રમણ ભગવાન મહાવીર પધાર્યા છે. આ વિષયને અનુલક્ષીને જે સૂત્રપાઠ આપવામાં આન્યા છે તે સૂત્રપાઠ તથા તેમાં વપરાયેલાં પદોની વ્યાખ્યા આ પ્રમાણે છે— " तरणं खत्तियकुडगामे नयरे सिंघाडगतियच उक्कचवच्चर जाव बहुजणसद्देइ वा जहा उववाइ जात्र एवं पन्नवेद, एवं परूवेई " शिंगोडाना भारता