________________
३४४
भगवतीसूत्रे मारा असुरकुमारत्ताए उपवज्जति, नो असयं असुरकुमारा असुरकुमारत्ताए उत्रव. ज्जंति' शुभानां कर्मणामुदयेन, शुभनां कर्मणां विपाकेन यथावद्ध रसानुभूत्या शुमानां कर्मणां फलविषाकेन रसप्रकर्षावस्थया स्वयमेव असुरकुमारा अमुरकुरलया उपपद्यन्ते, नो अस्वयम् असुरकुमारा असुरकुमारतया उपपद्यन्ते इति । तदुपसहरनाह-' से तेणढे जाव उववज्जति ' तत् तेनार्थेन यावत् स्वयमेव असुरकुमारा असुरकुपारतया उपपद्यन्ते, नो अस्वयम्, उपपद्यन्ते ! एवं जाव थणियकुमारा' एवं पूर्वोक्तरीत्यैत्र यावत् नागकुमादि स्तनितकुमारपर्यन्ताः स्वयमेव तत्तद्रूपतया उपपद्यन्ते, नो अस्वयम् उपपद्यन्ते । गाङ्गेयः पृच्छति-'संयं भंते। पढविका इया० पुच्छा ? ' हे भदन्त ! स्वयमेव किं पृथिवीकायिकाः पृथिवी कायिकतया उपपद्यन्ते ? किंवा अस्वयमेष पृथिवी कायिकाः पृधियीकागिकतया उपपद्यन्ते ? रसकी अनुभूति एवं शुभ कर्मों के फल विपाकसे-रसकी प्रकर्षाव स्थाले असुरकुमार स्वयं असुरकुमार रूपसे उत्पन्न होते हैं, अस्वयं असुरकुमार रूपसे वे उत्पन्न नहीं होते हैं। ‘से तेणढणं जोव उवव. ज्जति' इस कारण हे गांगेय ! मैंने ऐसा कहा है कि यावत-स्वयंही असुरकुमार असुरकुमार रूपसे उत्पन्न होते हैं। अस्वयं वे असुरकुमार रूपसे उत्पन्न नहीं होते हैं" एवं जाव थपियकुमारा' इसी तरहसे नागकुमारादि स्तनितकुमारान्त तक सब भवनवाली देव उस रूपसे वे ईश्वरकी प्रेरणादिरूप कारणले उत्पन्न नहीं होते हैं ।
अब गांगेय प्रभुसे ऐमा पूछते हैं-'सयं भंते ! पुढविकाइया पुच्छा' हे भदन्त ! पृथिवीकायिक एकेन्द्रिय जीव पृथिवीकायिक रूपसे स्वयं તિથી અને શુભ કર્મોના ફળ વિપાકથી-રસની પ્રકિર્ણાવસ્થાથી અસુરકુમાર સ્વયં અસુરકુમાર રૂપે ઉત્પન્ન થઈ જાય છે, ઈકવર આદિ કેઈની ઈચ્છાથી તેઓ असु२४भा२३३ 64न्न थता नथी “से तेणटूठेण जाव उववज्जति" 3 ગાંગેય! તે કારણે મેં એવું કહ્યું છે કે અસુરકુમાર સ્વયં અસુરકુમાર રૂપે उत्पन्न थाय छे, तसा त्यां अस्वयं उत्पन्न यता नथी “ एवं जाव थणि यकुमारा" मेरी प्रमाणे नागभारथी बने तमितभा२ पय-तना । ५ વયં તે તે રૂપે ઉત્પન્ન થાય છે-ઈશ્વરની પ્રેરણા આદિ રૂપ કારણે તેઓ તે તે રૂપે ઉત્પન્ન થતા નથી.
गांगेय मारने प्रश्न-" सय भते ! पुढविक्काइया पुन्छा" 3 ભદન્ત ! પૃથ્વીકાયિક જીવ પૃથ્વીકાયિક રૂપે શું ઉત્પન્ન થાય છે કે અસ્વયં उत्पन्न थाय छ ?