________________
भगवतीसूत्रे
३२८
र्तते ? एवं किं सत्सु नागकुमारादि भवनपति पृथिवी कायिका केन्द्रियद्वीन्द्रियत्रीन्द्रिय चतुरिन्द्रिय-पञ्चेन्द्रियतिर्यग्योनिक मनुष्यवानव्यन्तरा उद्वर्तन्ते ? किंवा अमत्सु नागकुमारादि बानव्यन्तरान्ता जीवा उद्वर्तन्ते ? तथा किं सत्सु के चित् ज्योतिपिकाश्च्यवन्ति ? किंवा असत्सु " ज्योतिपिकाश्च्यवन्ति ? तथैव किं सत्सु वैमानिकान्ति ? किंवा असत्सु वैमानिकाश्च्यवन्ति ? इति गाङ्गेय प्रश्नः ।
-
भगवानाह - 'गंगेया ! सभी नेरइया उच्चज्जंति, नो असओ नेरइया उपवज्जंति ' हे गाङ्गेय | सत्सु नैरfयका उपपद्यन्ते, नो असत्सु नैरयिका उपपद्यन्ते, 'सओ असुरकुमार उतना करते हैं, या उनके नहीं रहने पर अन्य असुरकुमार उतना करते हैं ? इसी तरहसे नागकुमार आदि भवनपति - यों पृथिवीकायिकादि एकेन्द्रियों के, द्रीन्द्रियोंके, तेइन्द्रियोंके, चौहन्द्रियोंके पंचेन्द्रिय तिर्यग्योनिकोंके, मनुष्यों के और वानव्यन्तरोंके पहिले से रहने पर अन्य किननेक नागकुमारादि सब जीव उद्वर्तना करते हैं ? या इनके पहिले से नहीं रहने पर ये नागकुमारादि सब जीव उना करते हैं ?, तथा - ज्योतिषिकों के पहिले से रहने पर कितने अन्य ज्योतिषिकदेव चवते हैं या ज्योतिषिकोंके नहीं रहने पर अन्य ज्योति षिकदेव चवते हैं ? इसी तरहसे वैमानिकोंके रहने पर अन्य वैमानिक देव चवते हैं? या उनके नहीं रहने पर अन्य बैमानिकदेव चवते हैं ? . इस प्रकारके ये सब गांगेय अनगारके प्रश्न हैं
इनके उत्तर में प्रभु कहते हैं- ' गंगेया ! सओ नेरइया અસુરકુમારા ઉદ્દના કરે છે કે તેએ અવિદ્યમાન હોય ત્યારે અન્ય અસુર કુમારા ઉદ્દના કરે છે ?
એજ પ્રમાણે નાગકુમાર આદિ ભવનપતિએ, પૃથ્વીકાયિક આદિ એકેन्द्रियो द्वीन्द्रिय कवा, श्रीन्द्रिय कवो, यतुरिन्द्रिय लवे, पचेन्द्रियतिय था, મનુષ્યા અને વાનન્યન્તરી વિદ્યમાન હોય ત્યારે કેટલાક નાગકુમાર આદિ ઉપર્યુક્ત જીવેા ઉદ્ધત્તના કરે છે કે તે અવિદ્યમાન રહે ત્યારે આ નાગકુમાર આદિ જીવા ઉદ્ધૃત્તના કરે છે? તથા યાતિષિકા વિદ્યમાન હાય ત્યારે કેટલાક જ્યેાતિષિકા ચ્યવે છે, કે જ્યેાતિષિકા ન હૈાય ત્યારે ચવે છે? એજ પ્રમાણે વૈમાનિકો હોય ત્યારે કેટલાક વૈમાનિકો ચ્યવે છે ? કે વૈમાનિકા ન હાય ત્યારે તેઓ વે છે ? આ પ્રકારના પ્રશ્નો ગાગેય અણુગારે પૂછ્યા છે. गांगेयना प्रश्नांना उत्तर आयता महावीर प्रभु छे हे गांगेय ! “सओ नेरइया उववज्जति, नो असओ नेरइया
-" गगेया !" उववज्जति "