________________
प्रमेयचन्द्रिकाटी०२०९३०३२४.०१८नै रयिकाद्युत्पादादिसान्तरनिरन्तरतानि०३१५ शतके यावत् यो लोक्यते स लोकः । तत् तेनार्थेन गाङ्गेय ! एवमुच्यते यावत् -सन्तो वैमानिकाश्यवन्ति नो असन्तो चैमानिकाच्यवन्ति, स्वयं भदन्त ! एवं जानासि, उताहो अस्वयम् अश्रुत्वा एतान् एवं जानासि उताहो श्रुत्वा सन्तो नैरयिका उपपद्यन्ते, नो असन्तो नैरयिका उपपद्यन्ते. यावत् सन्तो वैमानिका व्यवन्ति, नो असन्तो वैमानिकाच्यनन्ति गाङ्गेय ! स्वयम् एतान् एवं जानामि नो अस्वयम् अश्रुत्वा एतान् एवं जानामि नो श्रुत्वा सन्तो नैरयिका उपपद्यन्ते, नो असन्तो नैरयिका उपपद्यन्ते यावत् सन्तो वैमानिका च्यवन्ति नो असन्तो वैमानिकाश्चवन्ति, तत् केनार्थेन मदन्त ! एवमुच्यते तदेव यावत् नो असन्तो वैमानिकाच्यवन्ति ? गाङ्गेय ! केवली खलु पौरस्त्येन मितमपि जानाति, भमितमपि जानाति, दक्षिणेन एवं यथा शब्दोद्देशके यावत् निर्वृतं ज्ञान केवलिनः, तत तेनार्थेन गाङ्गेय । एवमुच्यते तदेव यावत् नो असन्तो वैमानिकाच्यवन्ति, स्वयं भदन्त । नैरयिका नैरयिकेपु उपपद्यन्ते, अस्वयं नैरयिका नैरयिकेषु उपपयन्ते ? गाङ्गेय ! स्वयं नैरपिका नैरयिकेषु उपपद्यन्ते, नो अस्वयं नैरथिका नैरयिकेषु उपपद्यन्ते, तत् केनार्थेन भदन्त । एवमुच्यते यावत् उपपद्यन्ते ? गाङ्गेय ! कमेदियेन कर्मगुरुकता, कर्मभारिकतया, कर्मगुरुममारिकतया अशुभानां कर्मणामुदयेन अशुमानां कर्मणां विपाकेन अशुभानां कर्मणां फलविपाकेन स्वयं नैरयिका नैरयिकेषु उपपद्यन्ते, नो अस्वयं नैरयिका नैरयिकेषु उपपद्यन्ते, तत् तेनार्थेन गाङ्गेय ! यारत् उपपद्यन्ते, स्वयं भरन्त अनुर मारा पृच्छा गांगेय स्वयं अमरकुमारा यारत् उपपद्यन्ते नो अस्वयम् अनु सुमारा यावत् उपपद्यन्ते, तत् केनार्थेन तदेव यावत् उपपद्यन्ते ? गाङ्गेय! दियेन कोपशमेन कर्मविगत्या कर्मविशेषणतया कमविशुद्वया शुमानां कर्म मुदयेन-शुमानां कर्मणां विपाकेन शुभानां कर्मणां फलविपाकेन स्वयम् असुरकुमारा असुरकुमारतया उपपद्यन्ते, नो अस्वयम् अमुरकुमारा अमुरकुमारतया उपप न्ते, तत् तेनार्थन यावत् उपपद्यन्ते, एवं यावत स्तनितकुमाराः, स्वयं भदन्त ! पृथिवीकायिका, पृच्छा, गांगेय । स्वयं पृथिवीकायिका यावत् उपपद्यन्ते नो अस्वथं पृथिवी कायिका यावत उपपद्यन्ते तत केनार्थेन भदन्त एवमुच्यते यावत् उपपश्यन्ते ? गाङ्गेय ! कमेदियेन । कर्मगुरुकतया, कर्ममारिकतया - कमगुरु संभारिकतया शुभाशुभानां कर्मणामुदयेन,शुभाशुभानां कर्मणा विधान शुभाशुभानां कर्मणां फलविपाकेन स्वयं पृथिवीकायिका यायत उपपद्यन्ते नो अस्वयं पृथिवीकायिका यावत् उपपचन्ते, व तेनाथन यावत् उपपद्यन्ते, एवं यावत् मनुष्या वानव्यन्वरज्योति. पिकावैमानिका यथा असुरकुाराः, तत् तेनार्थेन गाङ्गेय -- एषमुच्यते स्वयंवै. मानिका यावत् उपपद्यन्ते, नो अस्वयं यावत् उपपद्यन्ते ॥ सू० १८ ॥