________________
प्रमेययन्द्रिका टीका श० ९ २०३२ सू० १५ मनुष्यप्रवेशनकनिरूपणम् २७५ ___ एतस्य खलु भदन्त ! संमूछिममनुष्यप्रवेशनकस्य गर्भव्युत्क्रान्तिकमनु प्यप्रवेशनकस्य च कतराणि कतरेभ्यो यावत् विशेषाधिकानि ? गाङ्गय ? सर्वस्तो कानि गर्भव्युत्क्रान्तिकमनुष्यमवेशनकानि समूच्छिमपनुष्यप्रवेशनकानि असंख्येयगुणानि ।। मू० १५ ॥
टीका-अथ मनुष्यप्रवेशनकमधिकृत्य प्राह- मणुस्सपवेसणए णं भंते' इत्यादि । "मणुस्स पवेसणएणं भंते ! काविहे पणते ?' गाङ्गेय पृच्छतिहे मदन्त । मनुष्यमवेशन खलु कतिविधं प्रज्ञप्तम् ? भगवानाह- गगेया! दुविहे पणते ' हे गाङ्गेय ! मनुष्यप्रवेशनकं द्विविधं प्रज्ञप्तम् , 'तं जहा-समु. च्छिममणुतपवेसणए, गम्भवतियमणुस्सपवेसणए य' तद्यथा-संमृच्छिम मनुष्यप्रवेशनकम्, गर्भव्युत्क्रान्तिकमनुष्यमवेशनकं च । गाङ्गेयः पृच्छति' एगे भंते ! मणुस्से मणुस्सपवेसगएणं पविसमाणे किं समुच्छिममणुस्सेतु
मनुष्यप्रवेशनक वक्तव्यता 'मणुस्सपवेसणएणं मते ! कविहे पण्णत्ते' इत्यादि। ..
टीकार्थ—सूत्रकार ने इस सत्र द्वारा मनुष्य प्रवेशनक का वर्णन किया है-इसमें गांगेय ने प्रभु से ऐसा पूछा है-(मणुलपयेणएणं भंते ! कइविहे पण्णत्ते) हे भदन्त ! मनुष्य प्रवेशनक कितने प्रकार का कहा गया है ? इस प्रश्न के उत्तर में प्रभु कहते हैं (गंगेया) हे गांगेय ! (दुविहे पण्णते) मनुष्य प्रवेशनक दो प्रकार का होता है (तं जहा) जैसे-(संमुच्छिमन्नणुस्लपदेलणए, गम्भवतियरगुस्सपवेसणए) एक संमूछिय मनुष्य प्रवेशनक और दूसरा गर्भजमनुष्यप्रवेशनक। ..
भनुष्य प्रवेशन qzतव्यता“ मणुस्सपकेसणएणं भते ! कहविहे पण्णत्ते ? त्या
ટીકા–સૂકારે આ સૂટમાં મનુષ્ય પ્રવેશનકનું વર્ણન કર્યું છે. આ विषयने अनुसार गांगेय मारने पल-" मणुस्स पवेसणएण' भंते ! कई विहे पण्णत्ते १" Herd ! मनुष्य प्रवेशनना seat R छे १.
महावीर प्रभुना उत्तर-" गंगेया ! " है गाय ! “ दुविहे पण्णत्तेतजहा " मनुष्य प्रवेश नाय प्रमाणे मे ४२ ४ा छ-" संमुच्छिम. मणुस्सपवेसणए गम्भवक्कतियमणुस्सपवेसणए " (1) सभूमि मनुष्य प्रवे शन, भने (२) मी मनुष्य प्रवेशन.