________________
प्रमेयचन्द्रिका टी०श० ९ उ०३२ सु०१२ मवान्तरप्रवेशनकनिरूपणम्
२३३
याम्, पड्डुमभायाम्, धूमप्रभायां च सवन्ति १ । अथवा रत्नमाया यात् पङ्कप्रभायां तमायां च भवन्ति २ । अथवा रत्नप्रभायाम्, यावत् पङ्कमभायाम् अस्यां च भवन्ति ३ । अथवा रत्नप्रभायाम्, शर्कराप्रभायाम्, वालुकाप्र मायाम्, धूमप्रभायाम्, तमायां च भवन्ति ४ । एवं रत्नमभाम् अमुञ्चत्सु यथा पञ्चानां पञ्चकस योगरतथा भणितव्यो यावत् अथवा रत्नप्रभायां पङ्कप्रभायां यावत् अधःसप्तम्यां च भवन्ति अथवा रत्ननभायाम्, शर्कराप्रमायाम् यानत् धूमप्रभायां तमा यां च भवन्ति १ । अथवा रत्नप्रभायां यावत् धूमप्रभायाम् अधःसप्तम्यां च भवन्ति । अथवा रत्नप्रभायां शर्कराप्रभायां यावत् पङ्कप्रभायाम्, तमायां च अधःसप्तम्य च भवन्ति ३ | अथवा रत्नप्रभायां शर्कराप्रमायां वालुकामभार्यां धूमप्रभायां तमायाम् अधःसप्तम्यां च भवन्ति ४ । अथवा रत्नप्रभायाम्, शर्कराभायास् पमभायाम्, यावत् अधःसप्तम्यां च भवन्ति ५ । अथवा रत्नप्रभायां वालुकाप्रभायां यावत् अधःसप्तम्यां भवन्ति ६ । अथवा रत्नप्रभायां च शर्कराप्रभायां च यावत् अधः सप्तम्यां च भवन्ति ७ ॥ ०१२ ॥
टीका — उत्कृष्टेन नैरयिकमवेशनमेव
,
मरूपयितुमाह - उक्कोसे णं भंते ! इत्यादि । उक्कोसे ण अंते । नेरइया नेरइयपवेसण एणं पुच्छा गायः पृच्छति - हे भदन्त ! उत्कृष्टेन खलु नैरयिकाः नैरविक्रमवेशन केन प्रवि शन्तो नैरयिकप्रवेशनं कुर्वन्तः किं रत्नप्रभायां भवन्ति ? किं वा शर्कराप्रभायां वालुकाप्रभायां वा पङ्कप्रभायां वा धूमप्रभायां वा तमः प्रभायां वा अधःसप्तम्यां वा
टीकार्थ-सूत्रकार ने हम सूत्रद्वारा उत्कृष्ट से नैरपिक प्रवेशनक का ही प्ररूपण किया है-इसमें गांगेयने प्रभुसे ऐसा पूछा है-' उक्कोसेणं भंते! नेरइया नेरइयपवेसणणं पुच्छा' हे भदन्त । उत्कृष्ट की अपेक्षा से, नैरथिक प्रवेश द्वारा नैरयिक भवसें प्रवेश करते हुए नैरयिक कहाँ पर होते हैं ? क्या रत्नप्रभा में होते हैं ? या शर्कराभा में होते हैं ? या वालुकाप्रभा में होते हैं? या पकप्रभा में होते हैं ? या धूमप्रभा में होते हैं ? या तमःप्रभा में होते हैं ? वा अधःसप्तमी पृथिवी में होते हैं ? इस " उक्कोसेणं भते नेरइया " इत्यादि
ટીકા—સૂત્રકારે આ સૂત્ર દ્વારા નૈરયિક પ્રવેશનકની ઉત્કૃષ્ટની અપેક્ષાએ પ્રરૂપણા કરી છે—
गांगेय भगुजारना प्रश्न -" उक्केासेणं अंधे । नेरइया नेरइयप्प वेसण एण' પુજ્જા ” હે ભદન્ત ! ઉત્કૃષ્ટની અપેક્ષાએ નૈરયિક પ્રવેશનક દ્વારા નૈયિક ભવમાં પ્રવેશ કરતા નારકે! કયાં ઉત્પન્ન થાય છે ? શું તે રત્નપ્રભામાં ઉત્પન્ન થાય છે ? કે શરાપ્રભામાં ઉત્પન્ન થાય છે ? કે વાલુકાપ્રભામાં ઉત્પન્ન થાય છે? કે પ'કપ્રભામા ઉત્પન્ન થાય છે? કે ધૂમપ્રભામા ઉત્પન્ન થાય છે ? કે તમઃપ્રભામાં ઉત્પન્ન થાય છે? કે અધઃસપ્તમીમાં ઉત્પન્ન થાય છે ?
भ ३०