________________
भंगपतीस्त्र योगो भणितव्यः, 'नवरं एक्को अहिओ उच्चारेयव्यो, सेसं तं चेव ' नवरम् पञ्च नैरयिकापेक्षया पण्णां नैरयिकाणां विशेषस्तु एकोऽधिकोऽत्र उच्चारयितव्यः, शेपं तदेव पूर्वोक्तमेवावसे यम् , तथाहि-रत्नप्रभाप्राधान्ये पञ्चदश १५, शर्कराप्रमा प्राधान्ये दश १०, वालुकाममा प्राधान्ये पट्६। पङ्कममा प्राधान्ये त्रयः । धूमप्रमा प्राधान्ये एकः१, पञ्चदश, दश, पद, त्रयः, एक. १ (१५-१०-६-३-१) इति सर्वसंमेलने पञ्चत्रिंशद् भङ्गाः ३५ । एते पञ्चत्रिंशत् पूर्वोक्तैर्दशभिर्विकल्पैःगुणने पण्णां त्रिकसंयोगे सर्व साधशतत्रय भङ्गा भवन्तीति ३५० । 'चउक्क संयोगो वि तहेव' पण्णां नैरयिकाणां चतुष्कसंयोगोऽपि तथैव पञ्च नैरयिक नरकचतुष्कसंयोगवदेव बोध्यः, अत्र पण्णां नैरयिकाणां नरकचतुष्कसंयोगेऽपि से पांच नरथिकों का त्रिक संयोग कहा गया है उसी तरह से छह नारकों का भी त्रिकसंयोग कहना चाहिये (नवरं एक्को अहिओ उच्चारेययो, सेसं तं चेव) पांच नैरयिकों की अपेक्षा छह नैरयिकों के त्रिक संयोग में यह विशेषता है कि यहां पर एक अधिक का उच्चारण करना चाहिये-बाकी का और सच कथन पहिले जैसा ही है । इसकी स्पष्टता इस प्रकार से है-रत्नप्रभा की प्रधानता में १५, शराप्रभा की प्रधानता में १०, बालुकाप्रमा की प्रधानता में ६, पंकप्रभा की प्रधानता में ३ और धूमप्रभा की प्रधानता में इस तरह से ये सब मिलकर ३५ भंग हैं। इन ३५ संगों को पूर्वोक्त १० विकल्पों से गुणा करने पर छह नारकों के त्रिक संयोग में ३५० भंग आ जाते हैं। (चउक्कसंयोगो वि तहेव) छह नारकों के चतुष्कसंयोग में भी १० विकल्पों से गुणा करने पर ३५० अंग आ जाते हैं। चतुष्कसंयोग में भणिओ तहा छह वि तिया सजोगो भाणियव्यो” मा मिसा५ अभथी पूर्वरित રીત અનુસાર જેવો પાંચ નારકનો ત્રિકસંયોગ કહેવામાં આવ્યું છે, એ જ ६ नाना निसय ५१ ४ . " नवर' एक्को अहिओ उच्चारेयव्वो सेसं तचेव" पांय नाना सियो ४२i ६ नाहीना सियागमा એટલી જ વિશેષતા છે કે અહીં એક અધિકનું ઉચ્ચારણ કરવું જોઈએ. બાકીનું સમસ્ત કથન આગળના કથન પ્રમાણે જ સમજવું. આ કથનનું સ્પષ્ટીકરણ નીચે મુજબ સમજવું–પ્રત્યેક વિકલ્પની અપેક્ષાએ રત્નપ્રભાની પ્રધાનતાવાળા ૧૫, શર્કરપ્રભાની પ્રધાનતાવાળા ૧૦, વાલુકાપ્રભાની પ્રધાનતાવાળા ૬, પકપ્રભાની પ્રધાનતાવાળા ૩ અને ધૂમપ્રભાની પ્રધાનતાવાળો ૧ ભંગ બને છે. તે બધાં વિકસંગી લગોને સરવાળે ૩૫ થાય છે. ૩૫ ભંગવાળા ૧૦ વિકલ્પના ત્રિકસંગી ભંગે એકંદરે ૩૫૪૧૦=૩૫૦ થાય છે.