________________
*se
भगवती सूत्रे
प्रतिपद्यते, सम्यक्त्वं प्रतिपद्य श्रमणधर्मं रोचयति, श्रमणधर्म रोचयित्वा चारित्रं प्रतिपद्यते, चारित्रं प्रतिपद्य लिङ्गं प्रतिपद्यते । तस्य खलु तैः मिथ्यात्वपर्या यैः परिहीयमाणैः परिहीयमाणैः सम्यग्दर्शनपर्यायैः परिवर्द्धमानः परिवर्धमानैः तद विभङ्गे अज्ञानम् सम्यक्त्वपरिगृहीतं क्षिप्रमेत्र अवधिः परावर्तते ॥ सू० २ ॥ टीका- ' तस्स भंते! छ-छट्टेणं अनिक्खिणं तत्रोकम्मेणं उडूं बाहाओ पगिज्झिय पगिज्झिय सुराभिमुदस्स आयावणभूमीए आयावेमाणस्स, गौतमः पृच्छति-हे भदन्त ! तस्य खलु अश्रुतधर्मादिकस्य जीवस्य पष्ठ - पष्ठेन अनिक्षिक्त्व को प्राप्त करता है, सम्यक्त्व को प्राप्त करके वह श्रमणधर्म ऊपर रुचि करता है, रुचि करके वह चारित्र को स्वीकार करता है, चारित्र को स्वीकार करके वह लिङ्गरूप वेष को स्वीकार करता है । बाद में उस विभट्ट ज्ञानी के मिध्यात्वपर्यायें क्षीण होते होते और सम्यग्दर्शन पर्यायें बढ़ते बढ़ते वह विभंग अज्ञान सम्यक्त्व युक्त हो जाता है और शीघ्र ही वह अवधिरूप में परिवर्तित हो जाता है ।
टीकार्थ - जिस प्रकार से कोई जीव केवली आदि से सुने बिना ही केवलज्ञान उत्पन्न कर लेता है उसी प्रकार से सूत्रकार दिखाते हैं (तस्स णं भंते! छटुं छट्टेणं अनिक्खित्तेणं तवोकम्मेणं उडूं बाहाओ परिज्झिय परिज्झिय सूराभिमुहस्स आघावणभूमिए आयावेमाणस्स ) हे भदन्त । जिस जीव ने केवली आदि के समीप धर्मादिक का श्रवण नहीं किया है, तथा निरंतर आचरित छट्ठ छठ्ठ की तपस्या से जो 'युक्त बना સમ્યકત્વ પ્રાપ્ત કર્યો પછી તે શ્રવણુ ધર્મ ઉપર રુચિ કરવા માંડે છે, અને રુચિ કરીને તે ચારિત્રના સ્વીકાર કરે છે. ચારિત્રના સ્વીકાર કરીને તે લિંગરૂપ વેષને સ્વીકાર કરે છે. ત્યારમાદ તે વિભગજ્ઞાનીની મિથ્યાત્વ પર્યાચા ક્ષીણ થતાં થતાં અને સમ્યગ્દર્શનપર્યાયાની વૃદ્ધિ થતાં થતાં તે વિભગ અજ્ઞાન સમ્યકત્વ યુક્ત થઈ જાય છે અને તુરત જ અવધિજ્ઞાનરૂપે પરિવર્તિત થઈ જાય છે
ટીકા-કેવલી આદિની પાસે કેવલિપ્રજ્ઞક્ષ ધને શ્રવણ કર્યા વિના કાઈ જીવને કેવળજ્ઞાન ઉત્પન્ન થાય છે, એવું આગળ કહેવામાં આવ્યું છે, હવે એવું કેવી રીતે બને છે તે સૂત્રકાર અહીં પ્રકટ કરે છે——
(जस्सण भंते ! छट्ठ छट्टेण अनिक्खित्तेण तवोकम्मेण उडूढं बाहाओ पगिज्झिय परिज्झिय सूराभिमुद्दस्स आयावणभूमिए आयावेमाणस्स ) જીવે ફૅનલી આદિની સમીપે ધર્માદિકને શ્રવણ કર્યાં નથી, તથા નિતર છઠ્ઠને
ભદત ! જે