________________
भगवतीसूत्रे कृतो भवति, स खलु जीवः केवलिनः सकाशाद्वा, यावत् केवलिश्रावकमभृतीनां सकाशाद् वा संवरोपदेशमश्रुत्वा केवलेन संवरेण नो संवृणुयात्-' से तेणडेणं जाव नो संवरेज्जा' हे गौतम । तत् तेनार्थेन यावत्-अस्त्येककः कश्चित् केवलिमभृतेः सकाशात् संवरोपदेशमश्रुत्वाऽपि केवलेन संवरेण संकृणुयाव , अस्त्येककोऽपरस्तु तथाविधमश्रुत्वा केवलेन संवरेण नो संदृणुयात् । गौतमः पृच्छति असोचा णं भंते ! केवलिस्स जाव केवलं आभिणियोहियनाणं उप्पाडेज्जा ? ' हे भदन्त ! कश्चित्पुरुषः केवलिनः सकाशाद् वा यावत् केवलिश्रावकप्रभृतेः सकाशाद् वा अश्रुत्वा खल केवलम् आभिनिवोधिकज्ञानं मतिज्ञानलक्षणम् किम् उत्पादयेत् ? भगवानाह-'गोयमा ! असोचा णं केवलिस्स वा जाव उवासियाए वा अत्थेगइए सकता है अर्थात् शुभाध्यवसायवृत्तिरूप संवर में नहीं रह सकता है। (से तेणटेणं जाव नो संवरेजा) इस कारण हे गौतम ! " कोई एक जीव केवलीसे या यावत् उनके श्रावक आदिसे संवरका उपदेश सुने विना भी केवल संवरसे संवरकर लेताहै और कोई जीव तथाविध उपदेशको नहीं सुने विना केवल संवरसे संवर नहीं कर पाता है" ऐसा मैंने कहा है। ___अब गौतम प्रभु से ऐसा पूछते हैं-"असोच्चा णं भंते ! केवलिस्स जाव केवलं आभिणियोहियनाणं उप्पाडेजा ) केवली से या केवली के श्रावक आदि से "मतिज्ञान की उत्पत्ति कैसे होती है" इस बात को नहीं सुन करके क्या कोई जीव आभिनियोधिकज्ञानरूप मतिज्ञान को उत्पन्न कर सकता है ? इसके उत्तर में प्रभु कहते हैं (गोयमा) हे गौतम ! કોઈ પણ વ્યક્તિ સમીપે સંવરને ઉપદેશ સાંભળ્યા વિના કેવલ સંવર દ્વારા આગ્નને નિરોધ કરી શકતા નથી–એટલે કે શુભ અધ્યવસાય ३५ सवरमा २ही शते नथी. (से तेणटेणं जीव नो संवरेज्जा ) 3 गौतम! - તે કારણે મેં એવું કહ્યું છે કે “કોઈ જીવ કેવલી આદિની પાસે સંવરને ઉપદેશ સાંભળ્યા વિના પણ કેવલ સંસાર દ્વારા આ ને નિરોધ કરી શકે છે, અને કોઈ જીવ તે પ્રકારને ઉપદેશ સાંભળ્યા વિના કેવલ સંવર દ્વારા આમ્રવને નિરોધ કરી શકતું નથી.”
___ गौतम स्वामीना प्रश्न-(असोच्चाणं भते । केवलिस जाव केवल आभिणिबोहियनाण' उप्पाडेज्जा ?) अन्त ! पक्षी पासे अथवा पलीना श्राप. કાદિ પાસે મતિજ્ઞાનની ઉત્પત્તિ કેવી રીતે થાય છે, એ વાતને સાંભળ્યા વિના શું કોઈ જીવ આભિનિબંધિક જ્ઞાનરૂપ મતિજ્ઞાનને ઉત્પન્ન કરી શકે છે ખરે?
भावी२ प्रभुनपश-" गोयमा !" गौतम! ( अमोच्चाणं केव