________________
भगवतीस्त्रे
टीका - ' केवइया णं भंते ! लोगागासपएसा पण्णत्ता ? ' हे भदन्त ! कियन्तः खलु लोकाकाशप्रदेशाः प्रज्ञप्ताः ? भगवानाह - " असंखेज्जा लोगागासपरसा पम्नत्ता' हे गौतम ! असंख्येया लोकाकाशप्रदेशाः प्रज्ञप्ताः, लोकस्या संख्यातप्रदेशिकता तस्य प्रदेशानामपि असंख्यातत्वात् । प्रदेशाधिकारादाह ' एगमेगस णं भंते 1 जीवस्स केवइया जीवपएसा पण्णत्ता ? ' हे भदन्त ! एकैकस्य खलु जीवस्त कियन्तो जीवप्रदेशाः प्रज्ञप्ताः ? भगवानाह - ' गोयमा ! जावया लोगागासपरसा, एगमेगस्स णं जीवस्स एवइया जीवप्पएसा पण्णत्ता ' हे गौतम ! यावन्तो लोकाकाशप्रदेशाः सन्ति एतावन्तः खलु एकैकस्य जीवस्य जीवप्रदेशाः प्रज्ञप्ताः । कथं तावत् यावन्तो लोकाकाशस्य प्रदेशास्तावन्त एकै
५१४
टीकार्थ - इससे पहिले परमाणु आदि की वक्तव्यता कही जा चुकी है । ये परमाणु आदि पदार्थ लोकाकाश के प्रदेशों में अवगाही रहते हैं इसलिये सूत्रकार ने इस सूत्र द्वारा लोकाकाश के प्रदेशों की वक्तव्यता प्रतिपादित की है । इस में गौतम ने प्रभु से ऐसा पूछा है - ( केवइया णं भंते ! लोगागासपएसा पण्णत्ता) हे भदन्त ! लोकाकाश के प्रदेश कितने कहे गये हैं? इसके उत्तर में प्रभु कहते हैं - हे गौतम ! ( असंखेज्जा लोगागासपएसा पन्नन्ता) लोकाकाश के प्रदेश असंख्यात कहे गये हैं ।
अब गौतमस्वामी प्रभु से ऐसा पूछते हैं - ( एगमेगस्स णं भंते ! जीवस्स केवइया जीवपएसा पण्णत्ता) हे भदन्त ! एक २ जीव के जीव प्रदेश कितने कहे गये ? उत्तर में प्रभु कहते हैं - ( गोयमा) हे गौतम! (जावइया लोगागासपएसा, एगमेगस्स णं जीवस्स एवइया जीवप्पएसा
टीडार्थ- —આ પહેલાં પરમાણુ આદિનું પ્રતિપાદન કરવામાં આવી ગયુ. તે પરમાણુ આદિ પદાર્થ લેાકાકાશના પ્રદેશામાં અવગાહના કરીને રહે છે. આ સ'મધને અનુલક્ષીને સૂત્રકારે આ સૂત્રદ્વારા લેાકાકાશના પ્રદેશેાની વક્તવ્યતાનું પ્રતિપાદન કર્યું છે—આ વિષયને અનુલક્ષીને ગૌતમ સ્વામી મહાવીર अनुने सेवा प्रश्न पूछे छे - ( केवइया र्ण भंते ! लोगागासपरसा पण्णत्ता ? " હે ભદન્ત ! લેાકાકાશના પ્રદેશ કેટલા કહ્યા ગયા છે ?
भडावीर प्रलुना उत्तर- " गोयमा । असंखेज्जा लोयागासपएसा पण्णत्ता' હું ગૌતમ ! લેાકાકાશના પ્રદેશ અસ ખ્યાત કહ્યા છે.
गौतम स्वाभीना प्रश्न - ( एगमेगस्व णं भंते ! जीवस्स केवइया जी परसा पण्णत्ता ? ) हे लहन्त ! ! ! (प्रत्ये४) लवना डेंटला लवप्रदेश ह्या छे १ महावीर प्रभुना उत्तर - ( जावइया लोगागासपएसा, एगमेगस्स णं जीवस्त्र एवइया जीवप्पएसा पण्णचा ) हे गौतम! बोअाशना भेटला अदेश छे, मेट
""