________________
२८०
___ भगवतीसरे विति जघन्येन सर्वबन्धयोस्त्रिसमयोने द्वे क्षुल्लकभवग्रहणे अन्तरं भवति, इतिभावः उत्कृष्टेन तु सर्ववन्धान्तरम् असंख्यातं कालम् , तमेवाह-असं. ख्याता उत्सपिण्यवसपिण्यः कालतः कालापेक्षया बोध्याः, क्षेत्रतः क्षेत्रापेक्षया तु असंख्येया लोकाः वोध्याः, एवं देसवंधंतरपि उक्कोसेणं पुढविकालो' एवं यथा पृथिव्यादीनां देशवन्धान्तरं जघन्येन समयाधिक क्षुल्लकमवग्रहणमुक्तं तथैव वनसर्वध किया-इस तरह सर्व बंधक होकर वह वहां क्षुल्लक भवग्रह णपर्यन्त जीवित रहा-पाद में वह पुनः पृथिव्यादिकों में क्षुल्लकभवनहणपर्यन्त जीवित रहा-फिर यहां से परकर वह . अविग्रहगति से वनस्पतिकायिकों में ही उत्पन्न हो गया और वहां वह प्रथम समय में ही सर्वबंधक बन गया-इस तरह से पहिले मर्वयंधक में और इस सर्वबंधक में अंतर जघन्य से तीन समय कम दो क्षुल्लकभवग्रहण का आ जाता है। तथा उत्कृष्ट से सर्वबंध का अंतर असंख्यातकाल का होता है यही बात (उक्कोसेणं असंखेज्जं कालं) आदि सूत्रपाठ द्वारा व्यक्त की है-उत्कृष्ट से अन्तर असंख्यात उत्सर्पिणी अवसर्पिणीकाल का होता है-ऐसा जो यह कथन है वह काल की अपेक्षा से है ऐसा जानना चाहिये। तथा-क्षेत्र की अपेक्षा से जो मर्वबंध का उत्कृष्ट अंतर होता है-वह असंख्यातलोकप्रमाण होता है । ( एवं देसबंधंतरं पि उकोसेणं पुढविकालो) जिस तरह से पृथिव्यादिकों का देशवन्धान्तर जघन्य से समयाधिक क्षुल्लकभवग्रहण कहा गया है उसी तरह से રનો સર્વબંધ કર્યો આ રીતે સર્વબંધક થઈને તે ત્યાં સુલ્લક ભવગ્રહણ પર્યત જીવિત રહ્યો. ત્યારબાદ તે પુનઃ પૃથ્વીકાય આદિકમાં મુલક ભવગ્રહણ પર્યત જીવિત રહ્યો-પછી ત્યાંથી મરીને તે અવિગ્રહગતિથી વનસ્પતિકાયિકમાં જ ઉત્પન્ન થઈ ગયા અને ત્યાં તે પ્રથમ સમયમાં જ સર્વબંધક થઈ ગયે. આ રીતે પહેલાં સર્વબોધ અને આ સર્વબંધની વચ્ચે જઘન્યની અપેક્ષાએ બે ભુલક ભવગ્રહણ કરતાં ત્રણ ન્યૂન સમયનું અંતર પડી જાય છે. તથા સર્વ मर्नु पधारेभा पधारे मत२ मसभ्यात गर्नु हाय छ, से वात " उक्कोसेण असंखेज्ज कालं" याहि सूत्रा द्वारा व्यत ४२वामा मावी छ. Erg ટની અપેક્ષાએ જે અસંખ્યાત ઉત્સર્પિણી અવસર્પિણી કાળનું અંતર કહેવામાં આવ્યું છે, તે કથન કાળની અપેક્ષાએ કરવામાં આવ્યું છે, એમ સમજવું. ક્ષેત્રની અપેક્ષાએ જે સર્વ ધનું ઉત્કૃષ્ટ અંતર છે, તે અસંખ્યાત લેકપ્રમાણે छोय छे (एवं देसबबंधतरं नि उक्कोसेणं पुढविकालो) २ प्रभारी पृथ्वीयाદિકના દેશબંધનું અંતર જઘન્યની અપેક્ષાએ ક્ષુલ્લક ભવગ્રહણ કરતાં એક