________________
प्रमेयचन्द्रिका डो० श०८ ३० ९ सू० ४ औदारिकशरीरप्रयोगवन्धवर्णनम् २५३
49
सरीर तेसि जहणं खुड्डागं भवग्गहणं विसमयऊणं, उक्को सेणं जा जस्स ठिई सा समऊणा कायदा' एवं रीत्या सर्वेषां जीवानां सर्वबन्धः एकं समयं भवति, देशबन्धस्तु येषां वैक्रियशरीरं नास्ति तेषां जघन्येन त्रिसमयन्यूनं क्षुल्लकभत्रग्रहणपर्यन्तं भवति, उत्कृष्टेन तु या -यावती यस्य स्थितिः - आयुष्य कालो वर्तते सो तस्य समयोना कर्तव्या, एवञ्च अप्तेजोवनस्पतिद्वित्रिचतुरिन्द्रियाणां जघन्येन त्रिसम - न्यूनक्षुल्लक भवग्रहणपर्यन्तं देशबन्धो भवति एतेषां हि वैक्रियशरीराभावात्, वैकियशरीरे सति तु जघन्येन औदारिकशरीर देशबन्धः पूर्वोक्तयुक्त्या एकसमयं
सव्वबंधो एक्कं समयं देसवन्धो जेर्सि नत्थि वेव्वियसरीरं तेसिं जहपणेणं खुड्डागं भवग्गहणं तिसमयऊणं, उक्को सेणं जा जस्स ठिई सा समयऊणा कायव्वा ) इस तरह से सर्व जीवों के सर्वबन्ध एक समय तक होता है और देशबन्ध जिनके वैक्रिय शरीर नहीं है उनके जघन्य 'से तीन समयन्यून क्षुल्लक भवग्रहण पर्यन्त होता है और उत्कृष्ट से वह जिस जीवका जितना आयुष्यकाल है उसमें से एक समय कम करने पर उतना होता है। इस प्रकार अष्काय, तेजस्काय, वनस्पतिकाय दो इन्द्रिय, तेइन्द्रिय और चार इन्द्रिय जीवों के देशबंध जघन्य से तीन समय कम क्षुल्लक भवग्रहणपर्यन्त होता है । इन जीवों के वैकियशरीर नहीं होता है । वैक्रिय शरीर के होने पर तो औदारिक शरीरका देशवध जघन्यसे पूर्वोक्त उक्ति के अनुसार एक समयतक होता है और उत्कृष्ट से अष्कायिक जीवों के वह सर्वचध के समय से न्यून ७हजार वर्षतक होता है
( एव सव्वेसि सव्वधो पक्कं समयं देसबंधो जैसि नत्थि वेउन्निय खरीरं वेसि जइण्णेण खुड्डा गभवग्गणं तिसमयऊ, उक्कोसेण' जा जस्स ठिई सा समयऊणा कायव्वा ) आ रीते सर्वे लवोन समंध मे समय सुधानो હાય છે, અને જેમને વૈક્રિય શરીરને અભાવ હાય છે એવા જીવાને દેશમધ કાળ જધન્યની અપેક્ષાએ ત્રણ સમય ન્યૂન ક્ષુલ્લક ભગણુ પર્યંતને હાય છે અને ઉત્કૃષ્ટની અપેક્ષાએ તે જીવને જેટલે આયુષ્કાળ છે તે આયુકાળ કરતા એક ન્યૂન સમય પ્રમાણુ હાય છે. એજ પ્રમાણે અકાય, તેજસ્કાય, વનસ્પતિકાય, દ્વિન્દ્રિય, ત્રીન્દ્રિય અને ચતુરિન્દ્રિય જીવાને દેશમ’ધ જયન્યની અપેક્ષાએ ત્રણ સમય ન્યૂન ક્ષુલ્લક ભવગ્રહણ પન્તના હાય છે. તે જીવાને વૈક્રિય શરીર હાતું નથી. વૈકિય શરીરના સદ્ભાવ હાય ત્યારે તે ઔદારિક શરીરના દેશમધ પૂર્વોક્ત કથન પ્રમાણે જઘન્યની અપેક્ષાએ એક સમયના અને ઉત્કૃષ્ટની અપેક્ષાએ અખિયક જીવેાના તે સ`ખધના સમય