________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श० ८ उ० ८ सू० ६ सूर्यनिरूपणभू
१२९ उच्चत्वेन । तत् केन पुनार्थेन भदन्त ! एवमुच्यते-जम्बूद्रोपे खलु द्वीपे म्यौं उद्गमनमुहूर्त दूरे च मुले व दृश्यते यावत् भरतमनमुहर्ते दुरे च, भूले च दृश्येते ? गौतम ! लेश्यामनिघातेन उद्गमनमुहूर्ते दुरे च, मूले च दृश्येते, लेश्याभितापेन मध्यान्तिकमुहूर्ते मूले च दूरे च दृश्येते, लेश्यामतिघातेन अस्तमनमुहूर्ते दृरे च, मुले च दृश्येते, तत् तेनार्थेन गौतम ! एवमुच्यते-जम्बूद्वीपे खलु द्वीपे सूयौँ होने के समय में यावत् ऊंचाई की अपेक्षा समान दिखते हैं-तो हे भदन्त ! ऐसा आप किस कारण से कहते हैं कि जंबदीप नामके द्वीप में दो सूर्य उदय होने के समय दूर होने पर भी पास में दिखते हैं, यावत् अस्त होने के समय दूर होने पर भी पाल में दिखते हैं ? (गोधमा! लेस्सापडिघाएणं उगमणहुत्तसि दूरे य,सूले य दीसंति,लेस्साभि तावेण मज्झतियमुहतंसि सूले य रे य दीसंति लेस्सापडिघाएणं अत्थ मणमुहत्तंसि दरे य, मूले यदीसंति, से तेण?णं शोधमा! एवं खुच्चइजंबुद्दीवे णं दीवे हरिया उग्गमण हुत्तसि दूरे य भूले य दीसंति जाव अत्धमण जाव दीसंति) हे गौतम ! लेश्या-तेज के प्रतिघात से उदय के समय दो सूर्य दूर होने पर भी पाल दिखते हैं, तथा लेश्या के अभिताप से मध्याह्नकाल में पास होने पर भी दूर दिखते हैं, और लेश्या के प्रतिघात से, अस्त होने के समय दूर होने पर भी पास दिखते हैं। इस लिये हे गौतम | मैंने ऐसा कहा है कि जंबूद्वीप नाम के द्वीप में दो सूर्य
વખતે મધ્યાહ્નકાળે. અને અસ્ત પામતી વખતે (યાવત્ ) ઊંચાઈની અપેક્ષાએ સમાન હોય છે, તે હે ભદન્ત! એવું આપ શા કારણે કહે છે કે જબૂદ્વીપ નામના દ્વીપમાં બે મૂર્ય ઉદય થતી વખતે દુર હોવા છતાં પણ પાસે દેખાય છે, મધ્યાહુકાળ પાસે હેવા છતાં દૂર દેખાય છે અને અસ્તકાળે દર હવા छत पासे उपाय छ?
(गोयमा ! लेसापंडिघाएणं उग्गमणमुहुत्तसि दुरे य, मूले च दीसंति, लेखामितावेणं मज्ज्ञतिय महत्तसि मूले य दूरे य दीसंति, लेस्मापडिघाषणं अत्यमणमुहुतसि दूरे य, मूले य दीस ति, से तेणटेणं गोचमा ! एवं वुच्चइ-जवुद्दीवेणं दीवे सूरिया उगमण मुहत्तंसि दूरे च, सूले य, दीसात जाव अत्यमण जाव दीन ति ) હે ગૌતમ! લેડ્યા (તેજ ) ના પ્રતિઘાતથી ઉદયકાળે બે સૂર્ય દર હોવા છતાં પાસે દેખાય છે, તથા લે (તેજ) ના અભિતાપથી મધ્યાહ્નકાળે તેઓ પાસે હોવા છતાં દૂર દેખાય છે અને વેશ્યાના પ્રતિઘાતથી અસ્તકાળે તેઓ દૂર હોવા છતાં પણ પાસે દેખાય છે તે ગૌતમ! તે કારણે મેં એવું કહ્યું છે કે
भ १७