Page Text
________________
११०
भगवती सूत्रे
-मत्यादिरूपस्य परिपणम् तस्य विशिष्टस्य विलक्षणस्य सद्भावे मदवर्जनम्, असद्भावे च दैन्यग्लानिपरिवर्जनम् २१, दर्शनपरी पहः- दर्शनस्य वचश्रद्धानरूपस्य परिपणम् जिनानां जिनोतसूक्ष्मभावानां चाश्रद्धानवर्जनम् ।
गौतमः पृच्छति - 'एए णं भंते! वावी परिसहा कइलु कम्मपयडी समोयरंति ? हे भदन्त ! एते खलु बुभुक्षादीनां बुभुक्षादिरूपा वा द्वाविंशतिः परीपदाः कतिषु कर्मप्रकृतिषु विषये समवतरन्ति । समवतार प्राप्नुवन्ति ? समाविष्टा भवन्तीत्यर्थः भगवानाह - 'गोयमा ! चउसु कम्मपयड़ी सुसमोयरंति चतसृषु कर्मप्रकृतिषु विषये उपयुक्ताः द्वाविशतिः परीपड़ाः समवतरन्ति = समाविशन्ति तं जहा- 'नाणावर णिज्जे, वैयणिज्जे, मोहणिज्जे, अंतराइए ' तद्यथा - ज्ञानावरणीये, वेदनीये, मोहनीये, ष्टता के सद्भाव में भी अभिमान करने का त्याग करना और नहीं होने पर - अपने आपको हीन न मानना इसका नाम ज्ञान परीषह है। सूक्ष्म और अतीन्द्रिय पदार्थों का दर्शन न होने से स्वीकार किया हुआ त्याग निष्फल प्रतीत होने पर विवेक से श्रद्धावनाये रखना - श्रद्धा में कमी नहीं आने देना - अश्रद्धानरूप परिणाम नहीं होने देना - इसका नाम दर्शन परीषह है अब गौतमस्वामी प्रभु से ऐसा पूछते हैं कि एएणं भंते! बावीस परीसहा कइसु कम्मपयडीओ समोयरंति ) हे भदन्त । ये जो २२ परीषह कहे गये हैं सो ये किन कर्म प्रकृतियों में समाविष्ट होते हैं ? इसके उत्तर में प्रभु कहते हैं ( गोयमा ) हे गौतम ! ( (चउसु कम्पयडी समोरंति ) ये २२ परीषह चार कर्म प्रकृतियों में समाविष्ट होते हैं । (तं जहा इसी बान को सूत्रकार अब स्पष्ट करके कहते हैं - ( नाणावर णिज्जे, वेयणिज्ज़े मोहणिज्जे, अंतराइए ) ज्ञानावरणीय
માન ન કરવુ, અને તે ન હોય તેા પેાતાને હીન ન માનવેા તેનું નામ જ્ઞાનપરીષહે છે. સૂક્ષ્મ અને અતીન્દ્રિય પદાર્થોનું દર્શન ન થવાથી અંગીકાર કરેલા ત્યાગ નિષ્ફળ જતા જણાય ત્યારે પણ વિવેકથી શ્રદ્ધામાં અડગતા રાખવી શ્રદ્ધાને બિલકુલ ડગવા ન દેવી. અશ્રદ્ધારૂપ પરિણામ હોવા ન हेषु, તેનું નામ દનપરીષહ છે.
હવે ગૌતમસ્વામી મહાવીર પ્રભુને એવા પ્રશ્ન પૂછે છે કે- एए णं भवे बावीस परीसहा कइसु कम्मपयडीओ समोयरति હે ભદન્ત ! આજે ખાવીશ પરીષા કહ્યા છે, તેમનેા સમાવેશ કઇ પ્રકૃતિયામાં થાય છે.
""
महावीर प्रभुना उत्तर- " गोयमा ! " हे गौतम! “ समोयरंति त जहा " ते गावीश परीषडोनो सभावेश यार थाय छे." नाणावर णिज्जे, वेयणिज्जे, मोहणिज्जे, अंतराइए " ( १ ) ज्ञानावरांशीय
उसु कम्मपयडीसु उर्भ अमृतियाभां
| SR No. | 009317 |
| Book Title | Bhagwati Sutra Part 07 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1964 |
| Total Pages | 784 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_bhagwati |
| File Size | 46 MB |