________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श. ८ उ.१ सू. ३ सूक्ष्मपृथ्वीकायस्वरूपनिरूपणम् ५१ तमःमभा-तमस्तम:प्रभाख्याधःसप्तम०,पर्याप्तकापर्याप्तकभेदेन द्विविधा प्रज्ञप्ताः। 'समुच्छिमजलयरतिरिक्ख० पुच्छा ? संमूच्छिमजलचरतिर्यग्योनिकपञ्चेन्द्रियप्रयोग परिणताःखलु पृच्छा ? तथा च ते कतिविधाः प्रज्ञप्ताः ? भगवानाह-'गोयमा ! दुविहा पणत्ता' हे गौतम ! ते संमूच्छिमजलचरतिर्यग्योनिकपञ्चेन्द्रियपयोगपरिणताः पुद्गला द्विविधाः प्रज्ञप्ताः, तानेवाह-'तं जहा'-तद्यथा-'पज्जत्तग० अपज्जत्तग० पर्याप्तकसमूच्छिमजलचरतिर्यग्योनिकपचेन्द्रियप्रयोगपरिणताः, अपर्याप्नकसमूच्छिमजलचरतियग्योनिकपश्चेन्द्रियप्रयोगरिणाताश्च । 'एवं गम्भवतिया वि' एवं संमूच्छिमजलचरतिर्यग्योनिकवदेव गर्भव्युत्क्रान्तिका गर्भजा तरहसे यावत् शर्कराप्रभा,वालुकाप्रभा, पङ्कप्रभा, धूमप्रभा तमःप्रभा और तमस्तमप्रभा इन नीचेकी सात पृथिवियाँ पर्याप्तक और अपर्याप्तकके भेदसे दो प्रकारके कहे गये हैं। 'समुच्छिमजलयरतिरिक्वपुच्छा' अब गौतम प्रभुसे ऐसा पूछते हैं कि हे भदन्त ! संमृच्छिम जलचर पचेन्द्रिय तिर्यग्योनिक प्रयोगपरिणत पुद्गल कितने प्रकारके कहे गये हैं ? उत्तरमें प्रभु कहते हैं 'गोयमा' हे गौतम ! 'दुविहा पण्णत्ता' वे संमूच्छिस जलचर तिर्यक्रयोनिक पंचेन्द्रिय प्रयोगपरिणत पुद्गल दो प्रकारके कहे गये हैं । 'तजहा' जो इस प्रकारसे हैं 'पज्जत्तग. अपजत्तरा०' पर्याप्तक संमूच्छिम जलचर तिर्यग्योनिक पंचेन्द्रिय प्रयोग परिणत एवं अपर्याप्तक संसूछिम जलचर तिर्यग्योनिक पंचेन्द्रियप्रयोगपरिणत 'एवं गन्भवतिया वि' संमृच्छिमजलचर तिर्यग्योनिक की तरह ही गर्भज भी जलचर तिर्यग्योनिका पंचेन्द्रियप्रयोगपरिणत पुद्गल पर्याप्तक अपर्याप्तकके भेद से दो प्रकारके हैं। तथा (समुच्छिપકપ્રભા, ધૂમપ્રભા, તમ પ્રભા, અને તમસ્તમપ્રભા, આ નીચેની સાત પૃથ્વીઓના નારકેના પણ પર્યાપ્તક અને અપર્યાપ્તકના ભેદથી બે, બે પ્રકાર સમજવા
गौतम स्वामीना प्रश्न-संमुच्छिम जलयर तिरिक्ख पुच्छा' मत ! સમૂરિજી મજલચર તિર્યંચનિક પચેન્દ્રિય પ્રમાણિત પુગલ કેટલા પ્રકારના કહ્યા છે?
___ उत्तर-'गोयमा ! 3 गौतम 'दविहा पण्णत्ता-तंजहा' स भूमि सय२ તિર્યા ચાનિક પચેન્દ્રિય પ્રયોગપરિણત પુદગલા નીચે પ્રમાણે બે પ્રકાર કહ્યા છે–
____ 'पज्जत्तग० अपज्जत्तग' (१) पर्याप्त स भूमि सय२ तिय योनि પચેન્દ્રિયપ્રગપરિણત, અને (૨) અપર્યાપ્તક સ મૂચ્છિ જલચર તિર્થ યોનિક પચેન્દ્રિય प्रयोगपति Here 'एवं गमवक तियां वि' म भूमि तयR तिय योनिनी જેમ ગર્ભજ જલચર નિયે ચયિક પંચેન્દ્રિય પ્રયોગપરિણત પુલને પણ પર્યાપ્તક અને