Page Text
________________
"
वक्तव्याः
प्रमेयचन्द्रिका टीका श. ८ उ. १ सू० ३ सूक्ष्मपृथ्वीकायस्वरूपनिरूपणम् ४९ 'एक्केका दुबिहा पोग्गला - सुहुमा य, वादरा य, पज्जत्तगा, अपज्जत्तगाय भाणि - यsar' एकैके द्विविधाः पुद्गलाः प्रज्ञप्ताः - सूक्ष्माच, वादराव, पर्याप्तकाश्च, अपर्याप्तकाञ्च भणितव्याः तथा च सर्वार्थसिद्धदेवपर्यन्तः पर्याप्तकविशेपणविशिष्टो द्वितीयो दण्डकः । तत्र एकैकस्मिन् काये सुक्ष्मवादभेदात्-द्विविधाः पुद्गलाः । ते च प्रत्येकं पर्याप्तकापर्याप्तक भेदात् पुनर्द्विविधाः वक्तव्या इति भावः तथैव दर्शिताच | 'एक्केक्का दुविहा' इत्यादिना । ' बेईदियपओगपरिणयाणं पुच्छा, द्वीन्द्रियप्रयोगपरिणताः खलु पृच्छा ? तथा च द्वीन्द्रियप्रयोगपरिणताः, कतिविधाः प्रज्ञप्ताः ? भगवानाह - 'गोयमा ! दुनिहा पण्णत्ता' हे गौतम ! द्वीन्द्रियप्रयोगपरिणताः द्विविधाः प्रज्ञप्ताः 'तं जहा ' तद्यथा 'पज्ज - गवेइंदियपओगपरिणया य, अपज्जत्तग जात्र परिणया य' पर्याप्तकडीन्द्रियप्रयोगदो विशेषणोंसे विशिष्ट द्वितीय दण्ड हो जाता है । इसमें एक एक काय में सूक्ष्म, बादरके भेदसे दो दो प्रकारके पुद्गल कहना चाहिये और ये दो दो प्रकारके पुद्गल भी प्रत्येक पर्याप्त अपर्याप्तक के भेदसे पुनः दोदो प्रकारके और कहना चाहिये यही बात 'एक्केक्का दुबिहा पागला' इस सूत्रद्वारा प्रकट कीगई है । 'वेइदियपओगपरिणया णं पुच्छा' हे भदन्त ! दोइन्द्रियमयोगपरिणतपुद्गल कितने प्रकार के कहे गये हैं ? इसके उत्तर में प्रभु कहते हैं 'गोयमा' हे गौतम ! 'दुबिहा पण्णत्ता' दोइन्द्रियप्रयोगपरिणतपुद्गल दो प्रकार के कहे गये हैं 'तं जहा ' जो इस प्रकार से हैं 'पजत्तगवेइंद्रियपओगपरिणयाय, अपक्षता जाव परिणयाय' पर्याप्तक दीन्द्रियमयोगपरिणतपुद्गल, अपर्याप्तक अपज्जत्तमा या सुत्राश द्वारा વ્યકત કરી છે. આ રીતે સર્વાર્થસિદ્ધ અનુત્તરૌપપાતિકદેવ પન્તનુ પર્યાપ્તક અને અપયર્સાક વિશેષણેાવાળુ ખીજું દડક બની જાય છે તેમા એક એક કાચમા સક્ષમ અને ખાદરના ભેદથી છે, બે પ્રકાર કહેવા જા"એ અને તે બન્ને પ્રકારના પુદ્ગલેાના (સુક્ષ્મ અને ખાદર પુદ્ગલેના) પણ પર્યાપ્તક અને અપર્યાउत४ना लेঃथा मे मे प्रकार हेवा लेठो मेन वात 'एक्केका दुविधा पोग्गला' આ સૂત્રદ્વારા પ્રકટ કરવામાં આવી છે
गौतभ स्वाभीनो प्रश्न–'वैइंद्रिय पओगपरिणया णं पुच्छा' हे महन्त । द्वीन्द्रिय પ્રયાગપરિણુત પુદગલ કેટલા પ્રકાના उद्या हे ? उत्तर-‘गोयमा !' हे गौतम । 'दुविहा पण्णत्ता - तजहा' हीन्द्रिय प्रयोगपस्थित युगसोना नीचे प्रभाशे मे प्रार - पज्जत्तग-बेइंदिय पओगपरिणया य, अपज्जत्तम वेइंदियप ओग परिणया य' (૧) પર્યાપ્તક દ્વીન્દ્રિય પ્રયેગપરિણત પુદગલ અને (૨) અપર્યાપ્તક દ્રીન્દ્રિય પ્રયાગપરિષ્કૃત
| SR No. | 009316 |
| Book Title | Bhagwati Sutra Part 06 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1964 |
| Total Pages | 811 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_bhagwati |
| File Size | 47 MB |