________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श.८ उ.३ सू. ३ रत्नप्रभादिपृथिवीनिरूपणम् शरीरपेक्षया मध्यशरीरम्' इति व्यवहारो भवति, तथा च रत्नप्रभापृथिवीसम्बन्ध एकवचनान्तबहुवचनान्तचरमाचरमविपयकाश्चत्वारः प्रश्नाः, चरनान्तप्रदेशा-चर मान्तप्रदेशयोश्च द्वौ पश्नौ, इति सर्वेषट् प्रश्नाः तन्त्र एकवचनान्तचरमाचरमपदद्वयप्रश्नद्वयं मूले प्रदर्भितमेव, अथ बहुवचनान्तं शेपपद चतुष्टयप्रश्नचक्रमे वोध्यम्- 'चरिमाइं ३, अचरिलाइ ४, चरिमंतपएसा ५, अचारमंतपएसा ५ गोयमा ! इमाणं स्यणप्पभापुढची नो चरिमा, १, नो अचरिग २, नो चरिमाइं ३, नो अचरिमाइं ४, नो चरिमंतपएसा ५ नो अचरिमंतपएसा, ६ नियमा अचरिमं, चरमाणि य, चरिमंतपएसा य अचरिमंतपएसा य' इत्यादि । कि चरमाः, अचश्माः, चरमान्तप्रदेशाः, अचरमान्तमदेशाः ? रत्नप्रभा पृथिवी के सम्बन्ध में एकवचनान्त बहुवचनान्त चरम अचरम विपयक वार प्रश्न और चरमान्त प्रदेश एवं अचश्मान्त प्रदेश संबंधी दो प्रश्न इस प्रकार सब ६ प्रश्न होते हैं। इलमें एक बचनान्त चरम और अचरम इन दो पद संबंधी दो प्रश्न तो मूल में दिखाही दिये गये हैं। बोकी बहुवचनान्त चार पदों के चार प्रश्न इस प्रकार से हैं-चरिमाइ अचरिमाइं चरिमंतपएमा अचरिसतपएला? गोयला! इमाण रयणप्पभा पुढवी नोचरिमा नोअचविमा, नो चरिमाइं, नो अचरिमाइं नो चरिमतपएमा. नोअचरिमंतपएसा, नियमा
अचरिसं चरिमाणिय चरिमतपएमा, य अचम्मित पएमा य' इत्यादि-इसका तात्पर्य यह है कि- गौतम ने प्रभु से ऐसा पूछा है कि भदन्त ! रत्नप्रभा पृथिवी च्या प्रान्तवर्तिनी है ? या
अप्रान्तवर्तिनी • मध्यवर्तिनी है? या यह रत्नमा पृथिवी રીતે રત્નપ્રભા પૃથ્વીના સ બ ધમા એક વચનાત બહુ વચનાન્ત, ચરમ, અચરમ. વિષયને ચાર પ્રશ્ન અને ચરમાન્ત પ્રદેશ અને અચરમાત પ્રદેશ સંબધી બે પ્રશ્ન એ -રીતે છ પ્રશ્નો થાય છે તેમાં એક વચનાઃ ચરમ અને અચરણ એ બે પદ સ બ ધી બે પ્રશ્ન તો મૂળથી જ કહેવામાં આવ્યા છે. બાકી બહુવચનાન્ત ચાર પદેના ચાર પ્રશ્ન આ प्रभारी छ 'चारिमाइं अचरिमाइं चरिमंतपएसा अचरिमंतपएसा? गोयमा इमाणं रयणप्पभा पुढवी नोचरिमा नोअचरिमा नोचरिमाइं नोअचरिमाई नोचरिमंतपएसा नोअचरितमंतपएसा नियमा अचरिसं चरिमाणिय चरिमंतपएसा य अचरिमंतपएसा य इत्यादि ' तेनु तात्यय से छे गौतम स्वामी प्रभुने એવું પૂછયું કે હે ભગવાન ! નખભા પૃથ્વી શુ પ્રાંતવતીની છે કે અપ્રાતવતનીમધ્ય વતની છે? અગર આ રતનપ્રભા પૃથ્વી ચરમાન્ત પ્રદેશવાળી છે કે અરમાન્ત