________________
९२
अपि पुद्गलाः यथायोग्यं वक्तव्याः, एवं रत्नप्रभादिसप्तनैरयिकपर्याप्तकापर्याप्तपञ्चेन्द्रियप्रयोग परिणताः पुद्गलाः श्रोत्रादिपञ्चेन्द्रियप्रयोगपरिणताः बोध्याः, एवं जलचरादितिर्यग्योनिक - मनुष्य-भवनपति - वानभ्यन्तर - ज्योतिपिक - वैमानिकपयाँप्तकापर्यातक नवग्रैवेयक विजय वैजयन्त- जयन्तापराजित देवशरीरप्रयोगपरिणता अपि पुद्गलाः वक्तव्याः । ये च पर्याप्तकाः अपर्याप्त सर्वार्थसिद्धानुत्तरौपपातिक - यावत्-कल्पातीतक देवपञ्चेन्द्रिय वैक्रिय - तैजस-कार्मणशरीरमयोगपरिणताः पुद्गलाः प्रज्ञप्ताः ते श्रोत्रेन्द्रियपरिणत कहे गये पुद्गलों के विषय में भी यथायोग्यरीत ने जान लेना चाहिये | इसी तरह से रत्नप्रभा आदि सप्त पर्याप्तक अपयाप्तक नरयिक जीवोंकी पांच इन्द्रियों के प्रयोग से परिणत कहे गये पुद्गल उनकी श्रादिक पाँच इन्द्रियों के प्रयोग से परिणत होते हैं ऐसा जानना चाहिये | इसी तरह से पर्याप्तक एवं अपर्याप्त जलचरादि तिर्यग्योनिक, मनुष्य, भवनपति, वानव्यन्तर ज्योतिषिक और वैमानिकदेव इनकी पांच इन्द्रियोंके और यथा योग्य औहारिक आदि शरीरोंके प्रयोग से परिणत हुए जो पुद्गल कहे गये हैं, वे भी यथायोग्य श्रोत्रादिक इन्द्रियों के प्रयोग से परिणत होते हैं । इसी तरहसे पर्याप्तक एव अपर्याप्त, नवग्रैवेयक, विजय, वैजयन्त, जयन्त, अपराजितवासी देवोंकी इन्द्रियोंके तथा शरीर के प्रयोगसे जो पुद्गल परिणत हुए गये हैं, वे तथा पर्याप्तक एवं अपर्याप्तक सर्वार्थसिद्ध अनुत्तर विमानवासी देवोंकी पांच इन्द्रियोंके तथा शरीरांके प्रयोगसे वैक्रिय, तेजस एवं कार्मण इन तीन शरीरोंके प्रयोग से जो पुद्गल परिणत પ્રયેગથી પરિણત થયેલાં જે પુદગલે કહ્યા છે, તે પુદગલા વિષે પશુ થાયેાગ્ય રીતે સમજી લેવુ એ જ પ્રમાણે રત્નપ્રભા આદિ નારાના પર્યાપ્તક અને અપર્યાપ્તક નારક જીવાની પાંચ ઇન્દ્રિયાના પ્રયાગથી પરિણત કહેલાં પુદગલે પણ તેમની શ્રોત્રાદિક પાંચ ઇન્દ્રિયાના પ્રયાગથી પરિણત હેાય છે એમ સમજવું. એ જ પ્રમાણે પર્યાપ્તક અને अपनी नायर माहि तिर्यग्योनी, मनुष्योनी, लवनयति हेवानी, वानव्यन्तर हवानी, યે નિષિકાની, અને વૈમાનિક દેવાની પાંચ ઋન્દ્રિયાના પ્રયાગથી અને યથાયેાગ્ય ઔદારિક આદિ શરીરના પ્રયોગથી પરિણત થયેલા જે પુદગલે કહ્યાં છે, તે પુછલે પશુ સ્ત્રોત્રાદિક પાંચે ઇન્દ્રિયાના પ્રયાગથી પરિણત હાય છે. એ જ પ્રમાણે પર્યાપ્તક અને અપર્યાપ્તક, નખ ગ્રતૈયક દેવાની તથા વિજય, વૈજયન્ત, જયન્ત, અપરાજિત અને સર્વો સિદ્ધ અનુત્તર વિમાનવામી દેવાની પાંચ ઇન્દ્રિયાના પ્રયોગથી તથા વૈક્રિય, ' તેજસ
1
1
BO
1
भगवती
-