SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 94
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ ६८ भगवतीपत्रे ___ भगवानाह- 'उवमिए दुविहे पणते, तं जहा-पलिओवमेय, सागरोवमेय, हे गौतम ! औपमिकं द्विविधं - द्विप्रकारकं प्रज्ञाप्तम् , तद्यथा पल्योपमं च, सागरोपमं च । गौतम पृच्छति-‘से किं तं पलिओवमे ? से किं तं सागरोवमे? 'हे भदन्त ! अथ किं तत् पल्योपमम् ? कास्लु पल्पोपमपदार्यः ? अथ च किं तत् सागरोपमम् ? कश्च सागरोपमपदार्थः ? भगवानाह-'सत्येण सुतिक्खेण वि छेउँ, भे च ज किर न सका । तं परमाणु सिद्धा वयंति आई पमाणाणं ॥१॥ हे गौतम शस्त्रेण सुतीक्ष्णेनापि अत्यन्ततीक्ष्णधारेणापि शमेण जना यं पदार्थ किल निश्चयेन छेत्त खड्गादिना द्विधा कतु, भेत्तुं च-सूच्यादिना विदारयितुं सच्छिद्रं कर्तु वा न शक्ताः न समर्था भवन्ति, तं पदार्थ सिद्धाः है, इसके उत्तरमें प्रभु उनसे कहते है कि 'उवमिए दुविहे पण्णत्ते' हे गौतम ! औपमिककाल दो प्रकारका कहा गया है। 'तं जहा' वे दो प्रकार ये है 'पलिओवमेय सागरोवमेय' एक पल्योपम और दूसरा सागरोपम । अब गौतम स्वामी प्रभुसे ऐसा पूछते हैं कि-'से किंतं पलि ओवमे' हे भदन्त ! उसपल्योपमकाल क्यास्वरूप है ? 'से किं तं सागरोवमे' तथा-सागरोपमका क्या स्वरूप है ? इसके उत्तर में प्रभु उनसे कहते हैं कि- 'सत्थेण सुतिक्खेण वि छेत्तु भेतुं च जं किर न सका' इत्यादि- हे गौतम अत्यन्त तीक्ष्ण धारवाले शस्त्र से भी खड्ग आदिसे भी जो दो टुकडे रूपमें नहीं किया जा सकता है, और न जिसमें सूची आदिके द्वारा छेद किया जा सकता है या उसशस्त्रादि द्वारा जो फाडा जा सकता है उसका नाम परमाणु है ऐसा ज्ञानसिद्ध केवलियोंने कहा है। यहां सिद्धपदसे सिद्धि को प्राप्त हुए सिद्ध - गौतम स्वामीना प्रश्न उत्तर भापता महावीर प्रभुई छ । 'उचमिए विहे पण ते 8 गौतम ! मोपभि णना मे ५४२ वा छे, (तंजहा) ते ४ मा प्रमाणे छ-'पलिओवमे य सागरोवमे य' (१) पक्ष्या५म. ४ बने (२) सागरा५म ॥ હવે ગૌતમ રવાની તેમનું સ્વરૂપ જાણવાને માટે આ પ્રમાણે પ્રમ પૂછે છે– 'से कि तं पलिओचमे, से कि तं सागरोवमे ?? 3 मह-त! ते पस्यापभानुं સ્વરૂપ કેવું છે ? તથા તે સાગરોપમ કાળનું સ્વરૂપ કેવું છે? તેને ઉત્તર આપતા महावीर प्रभु ४ ठे-'सत्येण मुतिक्खेण वि छेत्तं भेत्तं च जं किर न सक्का' ઈત્યાદિ-હે ગીતમ ! અત્યંત તીણ ધારવાળા શસ્ત્ર વડે પશુ-તલવાર દ્વારા જેના બ ટુકડા કરી શકાતા નથી, અને જેમાં સેય આદિ દ્વારા છેદ કરી શકાતો નથી, અથવા રાત્રે દ્વારા જેનું છેદન ભેદન કરી શકાતું નથી, એવા પદાર્થને પરમાણુ કહે છે, એવું
SR No.009315
Book TitleBhagwati Sutra Part 05
Original Sutra AuthorN/A
AuthorGhasilal Maharaj
PublisherA B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
Publication Year1963
Total Pages880
LanguageHindi, Sanskrit
ClassificationBook_Devnagari & agam_bhagwati
File Size50 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy