Page Text
________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श. ७ उ.९ सू. २ महाशिलाकण्टकसंग्रामनिरूपणम् ६८९ ____टीका-'णायमेयं अरहया, विन्नायमेयं अरहया, मुयमेयं अरहया' गौतमः पृच्छति-हे भदन्त ! ज्ञातं सामान्यतो विदितम् एतद्-वक्ष्यमाणं वस्तु अर्हता भगवता, विज्ञातं केवलज्ञानेन विशेषरूपेण ज्ञातं भवेत् एतत् वक्ष्यमाणं वस्तु अर्हता भगवता । स्मृतमिव स्मृतं भवेत् एतत्-वक्ष्यमाण वस्तु अर्हता भगवता, स्पष्टप्रतिभाससद्भावात्, वक्ष्यमाणमेवाह-'महासिलाकटए संगामे२'यत्हित्था) इसके बाद उनदोनों इन्द्रोमें देवेन्द्र शक्र और मनुजेन्द्र कोणिक राजामें आपसमें युद्ध प्रारंभ हो गया कोणिक राजा एक हाथीसे भी शत्रुपक्ष को जीतने के लिये समर्थ हैं इसीसे उन्होंने महाशिलाकंटक संग्राम को करते हुए नवमल्लकी और नवलेच्छकी १८ अढारह गणराजाओंको जो कि काशी और कोशल के थे मारा, उनके योद्धाओं को मारा, उनकी चिह्नयुक्त ध्वजाओं और पताकाओंको नष्ट कर दिया उन्हें कष्टगत प्राणोंवाला बना दिया तथा चारों दिशाओंमें उन्हें भगा दिया।
टीकार्य-सूत्रकारने इस सूत्रद्वारा महाशिलाकंटक संग्राम के विषय की वक्तव्यताका कथन किया है । इसमें गौतमने प्रभुसे ऐसा पूछा है कि भदन्त ! 'णायमेयं अरहया' जिस वस्तुका कथन आगे किया जानेवाला है, वह वस्तु सामान्य रूपसे अहं त प्रभुने जानी है 'विनायमेय अरहया' तथा केवलज्ञानरूप विशेषबोधसे उन्हीं अहंत प्रभुने उसी वस्तुको विशेषरूपसे जानी है तथा इसी वक्ष्यमाण वस्तुका 'सुयमेयं अरहया' उन्हीं अहं त प्रभुने स्पष्टप्रतिभासका सद्भाव होनेसे અને મનુજેન્દ્ર કૃણિક રાજા–બનેએ સાથે રહી સગ્રામ શરૂ કર્યો કૂણિક રાજા તે એક હાથી વડે પણ શત્રુપક્ષને પરાજિત કરવાને સમર્થ હતા. તેથી તેણે મહાશિલાક ટક સ ગ્રામમાં યુદ્ધ ખેલીને કાશી અને કૌશલના નવ મહેલ અને નવ લિચ્છવી મળીને કુલ ૧૮ ગણરાજાઓને હરાવ્યા, તેમના દ્ધાઓને સ હાર કર્યો, અને તેમની ચિહ્નયુકત ધ્વજાઓ અને પતાકાઓનો નાશ કર્યો. તેમને પોતાના પ્રાણ બચાવવા પણ મુશ્કેલ થઈ પડ્યા અને તેઓ ભયના માર્યા ચારે દિશાઓમાં ભાગવા લાગ્યા.
ટીકાથ- સૂત્રકારે આ સૂત્રમાં મહાશિલાક ટક નામના સંગ્રામનું નિરૂપણ કર્યું છે. આ વિષયને અનુલક્ષીને ગૌતમ સ્વામી મહાવીર પ્રભુને એ પ્રશ્ન પૂછે છે કે"णायमेयं अरहया' HE-1! नो परतुनु ४थन मा ४२वानु छ, ते परतु सामान्य रीते मत प्रभुमे डाय छ, 'विनायमेयं अरहया' तथा ठेवणज्ञान३५ વિશેષ ધ વડે એ જ અહંત પ્રભુએ એ જ વસ્તુને વિશેષરૂપે જાણી હોય છે, તથા तमना ज्ञान 43 तमना द्वारा नेवाभा मावती में वस्तुने "मुयमेय अरहया'
| SR No. | 009315 |
| Book Title | Bhagwati Sutra Part 05 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1963 |
| Total Pages | 880 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_bhagwati |
| File Size | 50 MB |