Page Text
________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श. ७. उ. ८ सू. ४ हत्थिकुंथुजीवसमानतावर्णनम्
६५९
टीका- 'से पुणं भंते ! इत्थिस्स य कुथुस्स य समा चेत्र अपचक्खाण किरिया कज्जइ ?' गौतमः पृच्छति - हे भदन्त ! अथ नूनं निश्चितं किम् स्तन कुथोश्च समा एव समाना एव अमत्याख्यानक्रिया क्रियते = भवति ? भगवानाह - 'हंता, गोयमा ! इत्थिस्स य कुंथुस्सय जान कज्जइ' हे गौतम ! इन्त, सत्यम् हस्तिनञ्च कुन्थो यावत् - समाना एवं अप्रत्याख्यानक्रिया क्रियते भवति । गौतमस्तत्र कारणं पृच्छति ' से केणट्टेणं भंते ! एवं बुच्चइ जाव कज्जइ ?' हे भदन्त ! तत् केनार्थेन कथ तावत् एवमुच्यतेआश्रित करके कहा है । इस कारण हाथी और कुथुकी अपत्याख्यान क्रिया समान होती है ।
टीकार्थ- पहिले वेदना कही जा चुकी है। यह वेदना कर्म के वश से जीवोंके होती है । कर्म क्रियाविशेषसे होता है । इस लिये सूत्रकार ने इस सूत्र द्वारा क्रियाके अधिकारका कथन किया है । इसमें गौतमने प्रभुसे ऐसा पूछा है कि- 'से पूर्ण संते ! हत्थिस्स य समाचेव अपञ्चक्खाणकिरिया कज्जह' हे भदन्त ! यह निश्चित क्या कि हाथीकी और कुथुकी अप्रत्याख्यान क्रिया एकसी होती है ? उत्तर में प्रभु कहते हैं- 'हं'ता, गोयमा !' हा, गौतम ! यह निश्चित है कि हाथी की ओर कुथु की अप्रत्याख्यान क्रिया समान होती है । , समान होने में गौतम कारण पूछते हैं 'से केणटुणं भंते ! एवं बुच्चह जावकज्ज' हे भदन्त ऐसा आप किस कारण से कहते हैंહે ગાતમ ! અવિરતિને કારણે જ હાથાની અને કીડીની અપ્રત્યાખ્યાન ક્રિયા સમાન હેાયછે. ટીકાથ’– પહેલાં વેદનાનુ નિરૂપણ કરવામાં આવ્યુ તે વેદના કર્માંને કારણે જીવને ભાગવવી પડે છે ક ક્રિયાવિશેષ દ્વારા બધાય છે તે કારણે સૂત્રકારે આ સૂત્ર દ્વારા ક્રિયાના અધિકારનું કથન કર્યું છે ક્રિયાને અનુલક્ષીને ગૌતમ સ્વામી भडावीर प्रभुनै मा प्रभारी प्रश्न पूछे छे - 'से णूण भंते ! इत्थिस्स य कुथुस्स यसमा अपच्चक्खाणकिरिया कज्जइ ? ' हे महन्त | मेवात शुनिश्चित છે કે હાથીની અને કીડીની અપ્રત્યાખ્યાનક્રિયા એક સરખી જ હેાય છે ? તેનેા ઉત્તર स्वायता भडावीर अनु उडे - 'हता, गोयमा ! छत्याहि' हा, गौतम ! मेवात તે નિશ્ચિત જ છે કે હાથીની અને કીડીની અપ્રત્યાખ્યાન ક્રિયા એક સરખી જ હાય છે. તેનુ કારણ જાણવાની જિજ્ઞાસાથી ગૌતમ સ્વામી મહાવીર પ્રભુને પૂછે છે કે 'सेकेणद्वेण भंते! एव बुच्चइ जात्र कज्जइ ?' हे लत 1 આપ શા કારણે
| SR No. | 009315 |
| Book Title | Bhagwati Sutra Part 05 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1963 |
| Total Pages | 880 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_bhagwati |
| File Size | 50 MB |