________________
देय
वृथिवीकायिक प्रविधान
६२२
भगवतीसूत्रे कामनिकरणं वेयणं वेएइ ? गोयमा! जेणं णो पभू विणा पई वेणं अंधकारंसि रूवाइं पासित्तए, जेणं नो पभू पुरओरूवाई अणिज्झाइत्ताणं पासित्तए, जेणं नो पभू मग्गओ रूवाई अणवयक्खित्ताणं पासित्तए, जेणं नो पसू पालओ रुवाइं अणवलोइत्ता णं पासित्तए, जेणं नो पभू उड्डरूवाई अणालोएत्ताणे पासित्तए, जेणं नो पभू अहे रूवाइं अणालोइत्ता णं पासित्तए, एस णं गोयमो ! पभू वि अकामनिकरणं वेयणं वेएइ ॥ सू०४॥ ___छाया-ये इमे भवन्त ! असंज्ञिनः प्राणाः तद्यथा-पृथिवीकायिकाः, यावत् वनस्पतिकायिकाः, पष्ठाश्च एके त्रसाः, एते खलु अन्धाः, मूढाः, तमः प्रविष्टाः, तमः पटल-मोह-जाल प्रतिच्छन्नाः अकामनिकरणं वेदनां वेदयन्ति इति वक्तव्य
असंज्ञिजीव आदिकी वक्तव्यता'जे इमे अंते ! असन्निणोपाणा' इत्यादि । सूत्रार्थ-(जे इमे भंते ! असनिणो पाणा त जहा पुढविकाइया जाव वर्णस्लइकाइया छट्ठा य एगया तसा, एएणं अंधा, मूढा तमं पविट्ठा, तमपडलमोहजालपडिगच्छन्ना, अकामनिकरणं वेयणं वेऍतीति बत्तव्वं. सिया) हे भदन्त ! जोये असंज्ञी प्राणी हैं, जैसे कि पृथिवीकायिकसे लेकर वनस्पतिकायिक तक, तथा छठे कितनेक संमूच्छिम जन्मवाले
सजीव ये सब अंध-अज्ञानी मूढ, अज्ञानअंधकाररूप मोहसे आवृत होनेके कारण अकामनिकरण अनिच्छापूर्वक वेदनाका वेदन करते हैं
- અસણી છવ આદિની વકતવ્યતા
" जे इमे भंते ! असन्निा पाणा " त्या सूत्रार्थ- (जे इमे भंते ! असनिको पाणा तजहा पुढवीकाइया जाव वणस्सइ काझ्या छटा य एगइया तसा, एए णं अंधा, मूढा तमंपविष्टा, तमपडलमोहजालपडिच्छन्ना, अकामनिकरणं वेयणं वेए तीति वत्तव्यं सिया ) हे महन्त ! આ જે અસંસી છવો છે, જેવાં કે પૃથ્વીકાયિકથી લઈને વનસ્પતિકાયિક પર્યન્તના પાંચ પ્રકારના એકેન્દ્રિય જીવો, તથા કેટલાક સમ૭િમ જન્મવાળા ત્રસ છે, તેઓ બધાં અધ (અજ્ઞાની ) મૂઢ, અધકારમાં રહેલા હોય એવા, અને અંધકારરૂપ હજાળથી આવૃત હોવાને કારણે અકામનિકરણ (અનિચ્છા પૂર્વક વેદનાનુ વેદન) કરે છે, એવું शु ही शसय ५३ !