________________
प्रमयचन्द्रिकाटीका श.७३.६सू.४ भाविभरतक्षेत्रीयमनुष्यावस्थानिरूपणम् ५६७ दंदु-किडिभ-सिंझ फुडियफरुसच्छवी' कच्छु-कशराभिभूताः, कच्छ्र= पामा, तया” कशरैः खसरेः खभिः, अभिभूताः आक्रान्ता व्याप्ता इत्यर्थः अत एव खरतीक्ष्णनखकण्डूयनविक्षततनवः खराणां-कठोराणां तीक्ष्णानां तीव्राणां नखानां कण्डूयनेन-खर्जनेन विक्षताः व्रणयुक्तास्तनवो येषां ते तथा, दकिटिभसिध्म-स्फुटितपरुपच्छचयः दद्रुकिटिभसिध्मानि= क्षुद्रकुष्ठचर्मरोगविशेषाः, तैः स्फुटिता अत एव परुषा कठोरा छविः वपुराकृतियेषां ते तथा, 'चित्तलंगा, टोलागइ-विसमसंधिवधण-उक्कुड्ड अद्विगविभत्त-दुब्बला, कुसंघयण-कुप्पमाण-कुसंठिया, कुरुवा.' चित्रलाङ्गाः विचित्रावयवाः, टोलाकृति-विषमसन्धिवन्धनो-त्कुटुका-स्थिक-विभक्त-दुर्बलाः, तत्र खरतिक्खनक्खकंडूइयविक्खयतणू ददुकिडिम-सिंज्झ-फुडियफरुससच्छवी' इनके समस्त शरीर भरमें पामा-खुजली रहेगी, अतएव उसको खुजलाने के कारण इनके नख कठोर और बहुत तीखे रहेंगे इनके शरीर पर खुजाते२ व्रण घाव हो जावेंगे । दद्रु किदिम सिम-दगु नाम दादका है, किटिम एक प्रकारका चर्मरोम होता है
और सिम से हुआ का नाम है, जो शरीर पर कुछ २ सफेद (कोढ) दाग के रूपमें चलकते जैसा होता है, इन सबके सद्भाव से उनका शरीर फटा हुआ रहेगा इस कारण उनके शरीर का चमडा कठोर बना रहेगा 'चित्तलंगा, टोलागइ . विसमसंधिवधण उक्कुड्ड-अहिगविभत्तदुब्बला, कुसंघयणकुप्पमाणकुसंठिया कुरूवा' चित्रलांग ये विचित्र अवयववाले, टोलाकृति पिशाच के जैसी भयङ्कर आकृतिवाले, विषमसंधिव धनवाले, उत्कुटुक असंबद्ध हड्डियोंवाले खर तिक्खनकख-कंडूइय विक्खयतण दट्टकिडिमसिंज्झ-फुडिय-फरुस-च्छवी' તેમના આખા શરીરે ખુજલી હશે, તેથી તેને ખજવાળવાના ઉપયોગમાં આવી શકે એવાં કઠેર અને તીણ તેમના નખ હશે. એવા નખદ્વારા શરીર પર વાર વાર ખંજવાળવાને લીધે તેમના શરીર પર ત્રણ (ઘાવ) પડયા હશે. દાદર, કિટિમ (એક પ્રકારને ચામડીને રેગ) અને સફેદ કોઢને કારણે તેમની ચામડી ફાટી ગયેલી રહેશે भने ते भरणे तेभनी यामीन। २५० ४२ शे 'चित्तलंगा टोलागइ विसमसंधिवंधण-उक्कुड्ड-अहिगविभत्तदुबला, कुसंघयण - कुप्पमाण-कुसंठिया-कुरूवा' તેઓ વિચિત્ર અવયવાળા, અને પિશાચના જેવી ભયકર આકૃતિવાળા હશે તેઓ વિષમ (નીચાં ઊચાં) સ ધિબ ધનવાળા હશે, તેઓ અસ બદ્ધ અસ્થિવાળા હશે, અને