________________
अमेयचन्किा टीका २.७ ३.६ १.३ भाविभारतवर्षावस्थानिरूपणम् ५४५ इलभूतः, समयानुभावेन च खलु खरस्पर्शधूलिमलिनाः, दुर्विषहाः, व्याकुलाः, भयङ्कराः, वाताः संवतकाश्च वास्यन्ति, इह अभीक्ष्णम् धूमायिष्यन्ते च दिशः समन्ताद् रजस्वलाः, रेणुकलुपतमःपटलनिरालोकाः, · समयरूक्षतया च खलु अधिकं चन्द्राः शीतं मोक्ष्यन्ति, अधिकं सूर्याः तपयन्ति, अथापरं च खलु कोलाहलभूए कालो भविस्सइ) उस समय हाहाभून, भंभाभूत और कोलाहलभूत कालहोगा जिसमें दुःखोंसे व्याप्त' होकर जीव हा हा' ऐसा शब्द करेंगे वह काल हाहाभूतकाल, जिसमें पशु दुःखोसे आतबनकर 'भा भा' ऐसा शब्द करें वह काल भाभा भूतकाल और जिसमें पक्षीगण दुःखोंसे आकुलित होकर कोहाहल शोरमचाते रहें
वहकाल कालाहलभूतकाल कहा गया है सो हे गौतम ! उस छट्टे 'आरे में ऐमा ही समय होगा । (समयाभावेण य णं खरफरुसधूलि मइला, दुन्विसहा, वाउला, भयंकरा, वाया संवगा य वाहिति) समयके प्रभावसे बहुत ही कठोर, धूलसे सलिन, असह्य अत्यधिक अनुचित और भयङ्कर ऐसी हवाएँ और संवर्तक वायुएँ चलंगी। (इह अभिक्खं धूमाहिति वे दिसा समंता रओसुला, रेणुकलुसतमपडलनिरा. लोगा समयलुक्खयाए य णं अहिय चंदा सीयं मोच्छति) इसकाल में यारंवार चारों तरफ धूलउडनेके कारण रजसे मलीन और अंधकारसे युक्त होनेके कारण प्रकाश हीन बनी हुई दीशाएँ धूमजैसी प्रतीत भंभाभूए, कोलाहलभूए, कालो भविस्सइ) 881२ भयो Mय मे atm હશે એટલે કે લેકે મા દુઃખને કારણે હાહાકાર વ્યાપી જશે, ભ ભાભૂત કાળ થશે – એટલે કે ગાય આદિ પ્રાણીઓ દુઃખથી ભાંભરી ઉઠે એવો તે કાળ હશે, કલાહલભૂત કાળ હશે એટલે કે પક્ષીઓ દુખથી વ્યાકુળ થઈને કકળાટ મચાવે તે તે કાળ હશે . गौतम ! छ8ो मा२ मा ४४ प (समयाभावेण य णं खर फरूसधूलिमइला, दुबिसहा, बाउला, भय करा, वाया संवट्टगा य वाहिति) સમયના પ્રભાવથી ઘણાજ કઠોર, ધૂળથી મલિન, અસહ્ય, અતિશય અનુચિત, અને भय ४२ मेवा पन तथा सव: ५५ने। शे ( इह अभिक्ख धूमाहितिं य दिसा समंता रओसुला रेणुकलुसतमपडलनिरालोगा समयलुक्ययाए य णं अहियं चंदा सीय मोच्छंति) ते आणे यामे२ पा२ वार धूण १२ ते ४ हो २०४थी મલિન અને અંધકારથી યુકત બનેલી દિશાઓ પ્રકાશહીન બનીને ધૂમાડાથી આચ્છાદિત થઈ હોય એવી લાગશે, અને સમયની રક્ષતાથી ચન્દ્ર પણ અધિક