Page Text
________________
४३५
प्रमेवचन्द्रिका टीका श.७ उ. ३ सू. २ मूलस्कन्धादिजीव निरूपणम् बीजानि वीजजीवस्पृष्टानि फलजीवप्रतिवद्धानि तस्मात् आहरन्ति तस्मात् परिणमयन्ति ||०२||
टीका- ' से पूणं भंते! मूला मूलजीवफुडा, कंदा कंदजीवफुडा जाव - वीया बीजी फुडा ?' गौतमः पृच्छति - हे भदन्त ! अथ नूनं निश्चितं किं मूलानि वनस्पतिमूलभागाः मूलजीर्वैः स्पृष्टानि व्याप्तानि सन्ति, कन्दा कन्दजीवैः स्पृष्टाः यावत् बीजानि वीजजीवैः स्पृष्टानि व्याप्तानि सन्ति किम् ? भगवानाह - 'हंता, गोयमा ! मूला मूलजी फुडा, कंदा कंदजीवफुडा जाव - चीया वीयजीवहैं और वे फलके जीवोंके साथ प्रतिवद्ध रहते हैं और उस आहारको परिणमाते है ।
टीकार्थ-जीवका ही अधिकार चल रहा है इस कारण सूत्रकारने यहां पर वनस्पतिजीवकी वक्तव्यताको कहा है इसमें गौतमने प्रभुसे ऐसा पूछा है कि 'से पूर्ण भंते ! मूला मूलजीवफुडा, कंदा कंदजीवफुडा जाव बीया बीय जीवफुडा' हे भदन्त ! क्या यह बात निश्चित है कि वनस्पतिके जितने भी मूलभाग हैं वे सब अपने२ मूलजीवों से व्यास हैं ? जितने भी कन्दमूल से ऊपर के भाग हैं वे सब अपने२ कद जीवोंसे व्याप्त है ? यावत् बीज बीजजीवोंसे व्याप्त हैं ? इसके उत्तर में प्रभु कहते हैं कि 'हंता, गोयमा ! मूला मूलजीवफुडा, कंदा कंदजीवफुडा, जाव बीया बीयजीवफुडा' हां, गौतम ! ऐसा ही है પન્તના વિષયમા સમજવું. જેમકે બીજ ખીજજીવાથી વ્યાસ હાય અને ખીજવા ફેળના જીવે સાથે પ્રતિબદ્ધ-સ લગ્ન હેાય છે, તેથી તે આહાર ગ્રહણ કરે છે અને ગૃહીત આહારનુ પરિણમન કરે છે.
ટીકા- જીવનું જ નિરૂપણુ ચાલી રહ્યુ છે. તેથી સુત્રકાર આ સૂત્રદ્વારા વનસ્પતિવેનું પ્રતિપાદન કરે છે
આ વિષયને અનુલક્ષીને ગૌતમ સ્વામી મહાવીર પ્રભુને એવા પ્રશ્ન પૂછે છે કે-.' से णूणं भंते ! मूला मूलजीवफुडा, कंद। कंदजीव फुडा, जाच वीया वीयजीत्र फुडा ? ' हे लहन्त ! शुभ बात तो निश्चित ४ है है नेटसा भूणलाग હાય છે તે બધા પોતપેાતાના મૂળવાથી વ્યાપ્ત હોય છે જેટલાં કન્દ (મૂળથી ઉપરના ભાગ) છે તે પાતપેાતાના કદથવાથી વ્યાસ હાય છે ( यावत् ) जीन मीनलवायी व्याप्त होय छे ? महीं' 'यावत्' पहथी सुन्ध, छात, शामा, अयण, पान, ફૂલ અને ફળને ગ્રહણ કરવામા આવ્યા છે ગૌતમ સ્વામીના પ્રશ્નના જવામ આપતા भडावीर प्रभु उहे छे ४- ‘हंता, गोयमा ! डा गौतम! मूला मूलजीवपुडा,
| SR No. | 009315 |
| Book Title | Bhagwati Sutra Part 05 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1963 |
| Total Pages | 880 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_bhagwati |
| File Size | 50 MB |