________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श.७ उ. २ सू.२ प्रत्याख्यानस्वरूपनिरूपणम्
३७७
महत्तराकारादयो
विच्छिन्नप्रयोजनत्वात्
rfaद्यमाना आकारा प्रतिपत्तुर्यस्मिन् तत् अनाकारम् महत्तराकाराधाकारादिरहितं तपः षष्ठ भक्तादिकम् इति षष्ठो भेदः ||६||
युगपदेव एकवारं पात्रपतितान्नादिलक्षण इत्यादिभिः परिमाणं कृतं यस्मिन् तत्परिमाणकृतं तप उच्यते, तथाचोक्तम्
"दत्तीहि वकवलेहिव, घरेहिं भिक्खादि अव दव्वेहिं । जो भत्तपरिच्चाय, करेइ परिमाणकडमेय" ॥१॥ छाया - दत्तिभिर्वा कबलैर्वा, गृहैर्भिक्षाभिरथवा द्रव्यैः ।
यो भक्तपरित्यागं करोति परिमाणकृतमेतत् ||१|| इति सप्तमो भेदः चतुर्विधाहारपरित्यागकरणलक्षणं समग्राशनादिविषय निरवशेषं तप
"
उच्यते, तदुक्तम्
" सव्वं असणं सव्वं च पाणगं सव्वखज्जपेज्ज विर्हि, परिers सव्वभावा, एयं भणियं निरवसेसं" ॥१॥ छाया - सर्वमशनं सर्व च पानकं सर्व-खाद्य-पेय-विधिम् । परिहरति सर्वभावात् एतद् भणितं निरवशेषम् ॥ १॥ सङ्केतः चिह्न, तद्युक्तत्वात् अप्रष्ठमुष्टयादि सङ्केतं, तत्सङ्केतपूर्वकं तपः सङ्केतं तप उच्यते, इत्यष्टमो भेदः ।
तप है । पात्र में जो अन्नादिक वस्तु एक बार में एक साथ जितनी भी पड जावेगी उतनी ही मैं अपने उपयोग में लाऊँगा इस तरह का परिमाण जिम तप में किया जाता है वह परिमाणकृत तप है । ही कहा है- 'दत्तीहि व कवलेहिव इत्यादि ।
जिस तप चारों प्रकार के आहार का परित्याग किया जाता है वह तप निरवशेष तप है । कहा भी है- 'सव्वं असणं' इत्यादि પાત્રમાં એકી સાથે જેટલી અન્નાકિ વસ્તુ પડશે, એટલીજ વસ્તુને હું મારા આહાર તરીકે વાપરીશ”, આ પ્રકારનું પરિમાણુ (પ્રમાણ) જે તપમાં નક્કી કરવામા આવે છે, એવા તપને ‘પરિમાણુકૃત તપ' કહે છે
४ पशु छे- 'दत्तीहिवकवलेहिव' इत्यादिने तयभा थारे अारना भाहारता परित्याग अश्वामां आवे छे, ते तपने 'निरवशेष' तय . - 'सव्वं असणं' ઇત્યાદિ ગુણ, મુષ્ટિ આદિ સંકેતપુર્વક જે તપ કરવામા આવે છે, તે તપને સંકેત तय' हे छे. 'सद्धा' भेटले आज अधु छे -
अद्धापच्चक्खाणं ! ઇત્યાદિ