________________
प्रमेयचन्द्रिकाटीका शे.७ उ. २ सू. १ प्रत्याख्यानस्वरूपनिरूपणम्
३६१
अजीवा, इमे तसा, इमे थावरा' इसे एते जीवाः पञ्चेन्द्रियाः, इमे एते अजीवाः=धर्मास्तिकायादयः, इमे एते च त्रसाः द्वीन्द्रियादयः, इमे एते च स्थावराः पृथिवीकायिकादयः, इत्येवं प्रकारेण यस्य ज्ञानं भवति, ' तस्स णं सव्वपाणेहिं जाव - सव्वसत्तेहिं पच्चक्खायमिति वयमाणस्स सुपच्चक्खायं भवइ, गो दुपच्चक्खायं भव' तस्य खलु विशेषरूपेण जीवाजीवादिज्ञानवनः सर्वप्राणेषु यावत्- सर्वभूतेषु, सर्वजीवेषु, सर्वसत्त्वेषु प्रत्याख्यातं प्रत्याख्यानं कृतं मयेति वदतः श्रमणादेः सुप्रत्याख्यातं भवति, नो दुष्प्रत्याख्यातं भवति, 'एवं खलु से सुपच्चकखाई सन्त्रपाणेहिं जाव - सच्चसत्तेहि पच्चक्रखायमिति वयमाणे म भासं भासइ, नो मोसं भासं भासइ' एवं खलु पूर्ववर्णितरीत्या स यावत् सर्वभूतोंमें, सर्व जीवोंमें, सर्वसत्वो में मैंने प्राणातिपातका प्रत्याख्यान किया है इस प्रकार कहनेवाले जिस श्रमण आदि जीवके ऐसा ज्ञान होता है कि 'इमे जीवा, इमे अजीवा, इमे तसा, इमे थावरा' ये पञ्चेन्द्रियादिक जीव हैं, वे धर्मास्तिकाय आदि अजीव हैं, ये द्वीन्द्रियादिक जीव त्रस हैं और ये पृथिवीकायिक आदि स्थावर जीव हैं, 'तस्स णं सव्वपाणेहिं जाव सव्वसत्तेहिं पञ्चवखायमिति वयमाणस्स 'सुपचखायं भव, णो दुपचक्खायं भव' सो मैंने इन समस्त प्राणों के विषय में यावत् समस्त सत्वोंके विषय में विराधना करनेका प्रत्याख्यान कर दिया है ऐसा कहनेवाले उस श्रमण आदि जीवका प्रत्याख्यान सुप्रत्याख्यान होता है, दुष्प्रत्याख्यान नहीं होता है । 'एवं खलु से सुपचक्खाई सव्वपाणेहिं जाव सव्वसत्तेहिं पञ्चकखायमिति वयमाणे सच्च भासं भासह, नो मोसं भासं भास' अतःपूर्वोक्तरीतिके अनु
એમ કહે છે કે મેં સમસ્ત પ્રાણ, ભૂત, જીવ અને સત્ત્વાની હિંસાના પ્રત્યાખ્યાન ४र्या छे,' मेवा लवने ले भेवं ज्ञान होय छे - 'इमे जीवा, इमे अजीवा, इमे तसा इमे थावरा' मा पयेन्द्रियाहि लव छे, म धर्मास्तिप्राय आदि अलव छे, भा होन्द्रियाहि त्रस वोछे म मा पृथ्वीय माहि स्थावर व छे, 'तम्स णं सव्वपाणेहि जात्र सन्त्र सत्तेहिं पच्चक्खायमिति त्रयमाणस्स सुपचक्खाय भवइ, णो दुपच्चक्खायं भवइ' तो 'भे समस्त आशु, भूत, व सत्त्वनी હિસા કરવાના પ્રત્યાખ્યાન કર્યાં છે,' એવું કહેનાર તે શ્રમણાદ્રિ જીવના પ્રત્યાખ્યાનને સુપ્રત્યાખ્યાનરૂપ માનવામાં આવે છે દુષ્પ્રત્યાખ્યાનરૂપ માનવામાં આવતા નથી. ' एवं खलु से सुपच्चक्खाई सव्वपाणेहिं जाव सच्च सत्तेहिं पच्चक्खायमिति वयमाणे सच्च भासं भासर, णो मोसं भासं भासइ' ते अत्याध्यानी येवु ने