Page Text
________________
Wiltilliti
पमेयचन्द्रिका टीका श.७ उ.१ सू. ८ अङ्गारादिदोषवर्णनम् कोहकिलामं करेमाणे आहारं आहारेइ' महदपीतिकम् अत्यन्तमप्रीतिपूर्वकम् , क्रोधक्लमम् क्रोधात् क्लमः शरीरायासः तं शिरःकम्पं कुर्वन् क्रोधात् खिन्नो भूत्वेत्यर्थः, आहारम् आहरति, ‘एस णं गोयमा ! सधूमे पाण-भोयणे' हे गौतम ! एतत् खलु उपरिवर्णितम् अत्यन्तापीतिकोधखेदपूर्वक क्रियमाणं पानभोजनं सधूमं धमदोपसहितमुच्यते । अथ संयोजनादोष सहितमाहारं प्रतिपादयति- 'जे णं निग्गंथे वा, जाव-पडिग्गाहेत्ता' हे गौतम ! यः खलु कश्चित् निर्ग्रन्थो वा, यावत्-निर्ग्रन्थी वा, भामुकम्एषणीयम् अशन-पान-खादिम स्वादिमं प्रतिगृह्य उपादाय 'गुणुप्पायणहेउं . भिक्षावृत्तीमें प्राप्त करके 'महया अप्पत्तियं कोहकिलाम करेमाणे
आहारं आहारेह' उस आहारको अत्यन्त अप्रीतिपूर्वक क्रोधसे शिर हिलाते हुए मुंह बनाते हुए अर्थात् अप्रशस्त आहारको मस्तक धूनर कर खाता है 'एस ण गोयमा ! सधूमे पाणभोयणे' ऐसा वह आहार पानभोजन धमदोषवाला माना गया है । तात्पर्य कहनेका यह है कि जो साधु जन अप्रशस्त आहारको मस्तक धून२ कर खाता है वह अपने चरित्रको धुंआ निकालता है वह भोजन धूमदोषसे दूषित कहा जाता है । संयोजना दोषसे दूषित वह आहार माना जाता है कि 'जे णं निग्गथे वा जाव पडिग्गाहेत्ता' जो भिक्षावृत्तिलभ्य आहार निर्ग्रन्थ साधु आदि द्वारा सुस्वादवाला बनानेके निमित्त द्रव्यान्तर से मिश्रित करके खाया जाता है । इसी बातको 'महया अप्पत्तियं कोहकिलामं करेमाणे आहारं आहारेइ' तेने मत्यन्त અપ્રસન્નતા પૂર્વક કેપ અને ઉદ્વિગ્નતા પૂર્વક, મેં બગાડીને ખાય છે–એટલે કે અપ્રશસ્ત આહારની પ્રાપ્તિ થતાં જે સાધુ કેદ, ઉદિતા આદિ ભાવોથી યુક્ત થઈને અપ્રસન્નતા पूर्व ते माडारने पोताना उपयोगमा छ, 'एसणं गोयमा सधमे पाणभोयणे' તે સાધુના આહારને મદોષ યુકત માનવામાં આવે છે. કહેવાનું તાત્પર્ય એ છે કે સાધુએ અપ્રશસ્ત આહારની પ્રાપ્તિ થાય ત્યારે ક્રાધ અથવા અપ્રસન્નતા રાખ્યા વિના શાન્તિ અને સંતોષથી તે આહાર ઉપયોગમાં લેવો જોઈએ પણ જે સાધુ અપ્રશસ્ત આહારને ખાતી વખતે મેં બગાડે છે કે કેધ કરે છે કે અપ્રસન્નતા અનુભવે છે તે પિતાના સંયમને બાળીને જાણે કે પિતાયા સંયમને ધૂમાડા કરી નાખે છે. માટે એવા આહારને ઘૂમદેષ યુક્ત આહાર કહ્યો છે. હવે સજના દોષથી દૂષિત આહારનું સ્વરૂપ સમજાવતા મહાવીર પ્રભુ ગૌતમ સ્વામીને કહે છે કે
"जे णं निग्गंथे वा जाव पडिग्गाहेत्ता' रे साधु मया साध्वी प्रासुर
| SR No. | 009315 |
| Book Title | Bhagwati Sutra Part 05 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1963 |
| Total Pages | 880 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_bhagwati |
| File Size | 50 MB |