Page Text
________________
२९२
भगवतीमूने कलायादिफलिकान्तर्वतिवीजानि सूर्यकिरणतापेन शुष्कीभूय ताभ्यः फलि. काभ्यः बहिनिःसृत्य झटित्येव उच्छलन्ति सन्ति प्रदेशान्तरं गच्छन्ति । अथ प्रकृते योजयति-'एवं खलु गोयमा ! हे गौतम ! एवं खलु तथैव कलायादिफलिकावीजवदेव कर्मवन्धनच्छेदनेन झटित्येव कर्मरहितो जीवः एतद्भवात् मुक्तिपदं गच्छति । एवे च तुम्बकलशिम्बलिकादिदृष्टान्तः कर्मरहितजीवस्य ऊर्ध्वगति मुक्तिं प्रतिपाद्य, अथ पुनरपि धूम-वाणयोदृष्टान्तेन तथाविधजीवस्य मुक्तिगति प्रतिपादयितुमाह-'कहं णं भंते ! निरिंधणयाए अकम्मस्स गई पण्णायड ?' गौतमः पृच्छति-हे भदन्त ! कथं कया रीत्या खलु निरिन्धनतया कर्मरूपेन्धनराहित्येन अकर्मणः कर्मरहितस्य जीवस्य गतिः प्रज्ञाप्यते ? भगवानाह-'से जहानामए धृमस्स इंधणविप्पमुक्कस्स उड्डं वीससाए निवाघाएणं चटकती है और चटककर उसका बीज उछलती हुइ वह एक ओर जमीन पर जाकर गिर जाती है 'एवं खलु गोयमा !' इसी प्रकारसे ही हे गौतम ! कर्मवन्धनके छेदनसे कर्मरहित बना हुआ जीव इस भवरूप फलिकासे बाहर निकलकर मुक्तिस्थानरूप एकान्त स्थानमें चला जाता है । इस तरहसे तुम्ब, कलशिम्बलिका आदि उदाहरणों द्वारा कमरहित जीवकी मुक्तिगति प्रतिपादित करके अब सूत्रकार पुनःधूम और बाणके दृष्टान्तसे तथाविध जीवकी मुक्तिगतिको प्रतिपादन करनेके लिये कहते हैं इसमें गौतमने प्रभुसे ऐसा पूछा है 'कहं णं अंतें ! निरिंधणयाए अकम्मरम गई पण्णायई' हे भदन्त। कर्मरूप ईन्धनसे रहित होजाने के कारण अकर्मवाले जीवकी गति किस प्रकार से होती है ? तब इसके उत्तरमें प्रभु उनसे कहते हैं कि ત્યારે ફાટે છે અને ફાટવાથી તેનાં બીજ ચોમેર વિખરાઈ જાય છે मन त सि1 भान ५२ मरी ५छे एवं खल गोयमा !' मे १ प्रमाणे, હે ગૌતમ ! કર્મબન્ધન છેદાઈ જવાથી કર્મરહિત બનેલે જીવ આ ભવરૂપ ફલિકા (સિંગ)માંથી બહાર નીકળીને મુકિતસ્થાનરૂપ એકાન્ત સ્થાને પહોંચી જાય છે. આ રીતે તંબડી, વટાણાની સિંગ આદિ ઉદાહરણો દ્વારા કર્મરહિત જીવની મુકિત સ્થાન તરફથી ગતિનું પ્રતિપાદન કરીને હવે સૂત્રકાર ધુમાડા અને તીરના દૃષ્ટાન્ત દ્વારા કર્મ રહિત જીવની મુકિતગતિનું પ્રતિપાદન કરવા માટે નીચેના પ્રશ્નોત્તરે આપે છે–
गौतम २पाभीने। प्रश्न-'कहं णं भते ! 'निरिंधणयाए अकम्मस्स गई पण्णायइ' 3 महन्त ! ४३५ ४-धन (ताय) था २डित पान ४२ કર્મ રહિત બનેલા જીવની ગતિ કેવી હોય છે.
| SR No. | 009315 |
| Book Title | Bhagwati Sutra Part 05 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1963 |
| Total Pages | 880 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_bhagwati |
| File Size | 50 MB |