________________
भगवती सूत्रे
रत्नप्रभादीनाम् आवासाः नरकावासा भणितव्याः, यावत् अधःसप्तम्याः तमस्तमापर्यन्तायाः इत्यर्थः । ' एवं जे जइया आवासा ते भाणियन्त्रा' एवं ये यावत्काः यावत्परिमाणाः आवासाः वर्तन्ते, ते तावत्का एव तावत्परिमाणा एव रत्नप्रभादीनाम् आवासा भणितव्याः तथाहि - रत्नप्रभायां त्रिशल्लक्षाणि नरकावासाः सन्ति, एवमन्यत्रापि यावत, यावत्करणेन -अनुरकुमारादिदश भवन पतिवानव्यन्तर- ज्योतिषिक वैमानिक - नवग्रैवेयक- पञ्चानुत्तरविमानानाम् आवासा वक्तव्याः' इति संग्राह्यम् । गौतमः पृच्छति - क णं भंते! अणुत्तर. चिमाणा पण्णत्ता' हे भदन्त ! कति कियन्ति खलु अनुत्तरविमानानि प्रज्ञप्तानि ? भगवानाह - 'गोयमा ! पंच अणुत्तर विमाणा पण्णत्ता, तंजा - विजए भाणियव्वा जाव अहे मत्तमाए' रत्नप्रभा पृथिवीसे लेकर सातवीं तमस्तमाप्रभा पृथिवी तक के जितने आवास जहांपर है वे यहां कहलेना चाहिये । जैसे रत्नप्रभा पृथिवी में तीस ३० लाख नरकावाम हैं, दूसरी शर्करापभा में पच्चीस २५ लाख नरकावास है, तीसरी वालुकाप्रभामें पन्द्रह१५ लाख नरकावास हैं इत्यादि कथन जानना चाहिये | यहां यावत्पदसे असुरकुमार आदि दश१० भवनपतियोंके, वानव्यन्तरोके, ज्योतिपिकोंके एवं वैमानिकदेवोंके तथा नव ग्रैवेयक और पांच अनुत्तर विमानोंके आवास ग्रहण किये गये हैं । अब गौतम प्रभुसे ऐसा पूछते हैं कि 'कह णं भंते ! अणुत्तर चिमाणा पण्णता' हे भदन्त ! अनुत्तर विमान कितने कहे गये हैं ? उत्तर में प्रभु कहते हैं कि 'गोयमा' हे गौतम! 'पंच अणुत्तरविमाणा पण्णत्ता' अनुत्तर विमान
1
६
सत्तमाए' रत्नप्रभार्थी श३ उरीने सातभी तभस्तभाला पृथ्वी पर्यन्तनी प्रत्येक પૃથ્વીમા જેટલા નારકવાસે છે, તેમનુ અહી કથન કરવું જોઈએ જેમ કે રત્નપ્રભા પૃથ્વીમા ત્રીસ લાખ નરકાવાસ છે, ખીજી શર્કરાપ્રભામાં પચીસ લાખ નરકાવામ છે, ત્રીજી વાલુકાપ્રભામા પંદર લાખ નરકાવાસ છે, ઇત્યાદિ કથન અહી... ગ્રહણ કરવું અહીં થાવત્’ પદથી અસુરકુમાર આદિ દસ ભવનપતિ દેવાના, વાનભ્યતાના, જ્યેાતિષકાના, વૈમાનિક દેવાના, નવ ચૈવેયકના અને પાંચ અનુત્તર વિમાનાના આવાસ ગ્રહણુ કરવામાં અવ્યા છે
ગૌતમ સ્વામીને પ્રશ્ન— कइ णं भंते! अणुत्तरविमाणा पण्णत्ता ? ' હું બદન્ત! અનુત્તર વિમાના કેટલા કહ્યા છે?” તેના ઉત્તર આપતા પ્રભુ કહે છે 'गोयमा ! पंच अणुत्तर विमाणा पण्णत्ता - तंजहा' हे गौतम! अनुत्तर विभान