Page Text
________________
२८६
भगवतीसूत्रो • प्रज्ञाप्यते कथ्यते ? भगवानाह-'गोयमा ! निस्संगयाए, निरंगणयाए, गइ
परिणामे णं' हे गौतम ! निःसङ्गतया कर्मसगराहित्येन निरङ्गणतया निर्लेपतया रागलेप राहित्येन मोहापगमेन इत्यर्थः 'गतिपरिणामेन गतिस्वभावतया । तथा 'बंधणछेयणयाए, निरिंधणयाए, पुचप्पओगेणं अकम्मस्स गई पण्णायइ' बन्धनच्छेदनया कर्मवन्धोच्छेदेन, निरिन्धनतया कर्मेन्धनराहित्येन, पूर्वप्रयोगेण सकावस्थायां गतिपरिणामवत्त्वेन, अकर्मणः कमरहितस्यापि गतिः प्रज्ञाप्यते -कथ्यते । गौतमस्तत्र कारणं पृच्छति-'कई णं भंते ! निस्संगयाए, निरंगणयाए, गइपरिणामेणं अकम्मस्स गई पण्णायड ?' भदन्त ! कथं कया रीत्या जीवकी गति होती है । इस पर गौतम ! पुनःमभुसे पूछते हैं कि कहं णं भंते ! अकम्मस गई पण्णायइ' हे भदन्त ! यदि कर्मरहितजीवको गति होती है तो वह किस प्रकारसे होती है ? इसके उत्तर में प्रभु गौतमसे कहते हैं कि 'गोरामा' हे गौतम ! 'निस्संगयाए, निरंगणयाए गइपरिणामेणं, बंधणछेधणयाए, निरिंधणयाए, पुज्वप्पओगेणं अकम्मल गई पण्णायइ' कर्मरहितजीवकी जो गति कहि गई है उसमें यह कारण है कि एक तो बहजीव कर्मके संगसे बिलकुल रहित बनजाता है, दूसरे उसका राग सर्वथा नाश हो जाता है अर्थात् मोहसे वह बिलकुल रहित हो जाता है, तीसरे जीवका निजका स्वभाव उर्ध्वगमन करनेका है, चौथे उसके बंधनकाछेद हो जाता है, पांचवां कारण यह है कि कर्मका बंध उसका सर्वथा ध्वस्त (नष्ट) हो जाता है, कर्मरूप ईन्धनसे वह बिलकुल रहित बनजाता કર્મરહિત બનેલા જીવન પણ ગતિ હોય છે ત્યારે ગૌતમ સ્વામી મહાવીર પ્રભુને પૂછે छे'को भंते ! अकम्मरस गई पण्णायड?' उ लह-त! न भरात व ગતિ કરતો હોય, તે તે કેવી રીતે ગતિ કરે છે? તેને ઉત્તર આપતા મહાવીર પ્રભુ ४ छ- 'गोयमा' डे गौतम ! निस्संगयाए, निरंगणयाए, गइपरिणामेणं, बंधणछेयणयाए, निरिंधणयाए, पुव्वप्पओगेणं अकम्मस्स गई पण्णायई' भरात જીવને જે ગતિશીલ કહેવામાં આવ્યું છે તેનું કારણ એ છે કે (૧) તે જીવ કર્મના સંગથી બિલકુલ રહિત બની જાય છે, (૨) તેનો રાગ સદ તર નષ્ટ થઈ જાય છે એટલે કે તે મેહથી બિલકુલ રહિત બની જાય છે, (૩) જીવને પિતાને સ્વભાવ જ ઉર્ધ્વગમન કરવાનો હોય છે, (૪) તેના બંધનનો નાશ થઈ જાય છે, (૫) તેના કર્માના બંધને સર્વથા વંસ (નાશ) થઈ જાય છે, તથા (૬) સકર્માવસ્થામાં જે તેને ગતિ
| SR No. | 009315 |
| Book Title | Bhagwati Sutra Part 05 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ghasilal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1963 |
| Total Pages | 880 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_bhagwati |
| File Size | 50 MB |